Sunday, December 30, 2007

႓ိုန္႓တ္တကတ္ လၝတ္ပ႐ူဓရ္


မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၂၉၊ ၂၀၀၇
ရန္တၞံကုဪစိုတ္စ႐ိုတ္ေကာန္႞ာ္မန္တံ သဂြံလွဳင္တိုန္ညိဂးတုဲ နာဲမတ္သာင္ စန္ဒက္ေကာန္႞ာ္ဂမႜဳိင္ သြက္သဂြံပၞ၀္ဓရ္ဂွ္ ေကာန္႞ာ္ဂမႜဳိင္ စိုတ္လုပ္စတုဲ ပံင္ပေကာံပၞ၀္ဓရ္ ပႛဲဘာမန္၀ွတ္၀ုင္ရ။ ကြးဘာမကုဪအခိင္ပၞ၀္ဓရ္မာန္ဂွ္ နာဲမတ္သာင္ေဖ်ံလာပ္ေရာင္မဒွ္တုဲ သြက္ေကာန္႞ာ္သၞတ္ဂမႜဳိင္ သဂြံဒွ္အထံက္အပင္လညာတ္ ပံက္ကုဪတိုက္ျဂပ္မြဲ မႝဳံယၞဳ Kid Meditation Bank မြဲေရာင္ဂွ္ လၜထ႟းလ၀္ကုဪေကာန္႞ာ္ဂမႜဳိင္ရ။

မာံ၀ါန္- ကြးဘာမန္ ညးမဂြံအေခါင္ဆုဪဂဗကုဪသမၼတဗုသွ်္


မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၃၀၊ ၂၀၀၇

ႏူသႝာံမတုဲကႜဳင္ေတံ ကြးဘာမန္ႏူတြဳဪရးေခ၀္ရလာင္ဏာ(သၞ၀္က်ာ) ဂြံဒုင္႐ုဲစွ္နဒဒွ္ကြးဘာေစာန္သကာ လုပ္လၞိဟ္အာ ပႛဲစရင္အလံင္ကႛဳိပ္သၠဳိပ္တၞိတုဲ ပႛဲသႝာံ၀ြံ ေတၞင္ေတၞင္တၞဟ္တၞဟ္ ကြးဘာမန္မြဲႏူ၀ွတ္၀ုင္ ယၞဳေဍံ မာံ၀ါန္ (မဒွ္ေကာန္ေမန္သ၀္မိလွက်ှ၊ အာယုက္ (၁၄)သႝာံ၊ Northrop High School) သဂြံဒုင္႐ုဲစွ္ နဒဒွ္ကြးဘာအလံင္ကႛဳိပ္သၠဳိပ္မြဲပႜန္ေရာင္ ဂြံပ႐ိုင္ရ။ အစှဇန္ရုဲစွ္၀ြံ ကႜဳင္ႏူကုဪသၝိစႜတ္တိုက္႐ိုက္တုဲ ဂေကာံ (Congressional Leadership)ဂွ္ ဒုင္လ၀္လ်ဳိင္ရ။ ပႛဲအစှဇန္ဂွ္ မြဲသႝာံမၢး ကြးဘာအေမရိကာန္အလုံကၞိန္ဍဳင္ဗႝတ္ (၃၀၀) သဂြံအေခါင္အာေ၀င္ဍဳင္ရာဇဌာနှ၀ါေသွ်င္ထိုန္ဒှသှတုဲ ဗီုလုဪသၝိစႜတ္ထ၀္ေကႜာန္ကေမႜာန္၊ ဗီုလုဪဂေကာံအလုဪသှေကႜာန္ကေမႜာန္ဂွ္ သဂြံအေခါင္ေဂတ္ဗုဪေ၀င္ေရာင္၊ အလုဪဇကုသမၼတအေမရိကာန္ေမႆတာဗုသွ်္ ကုဪအခိင္ဆုဪဂဗကုကြးဘာဂမႜဳိင္၀ြံေရာင္ဂွ္ မတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။

ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္လွာဲညးလ်ဳိင္တၞိ


မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၂၉၊ ၂၀၀၇

ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္၀ြံ ကုဪအ႐ီုဗင္ဒက္ဂေကာံညးၿဗၜမန္ဍဳင္အၾကန္တုဲ ဗ်ဴေလၞာင္ဟြံဂတာပ္ စိုပ္ကႜဳင္သဘင္သှကႜှညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္ပႜန္တုဲ ဒးေကာံကႜဳင္ပႛဲဘာဗုဒၶဘာသာမန္ဍဳင္၀ွတ္၀ုင္ပႜန္ရ။ ပႛဲသဘင္သှကှႜ၀ြံ ညးတံ အာတ္အ႐ီုဗင္နာဲမတ္သာင္၊ နာဲ၀ိသုဒၶ၊ နာဲပါန္ထ၀္ တႝဟ္နသပကမၼေသွ်န္တုဲ ညးပိတႜဂွ္ ကုဪဏာအ႐ီုဗင္ကီုေရာင္ ဂြံပ႐ိုင္ရ။ ညးလ်ဳိင္ကာသႝာံတၞိ၀ြံ အတိုင္သၞ၀္ေတံ မဒွ္ရ။

ဒံက္တာမိစရာဲမန္ (ဥကၠ႒)
မိပၠၜရတ္မန္ (ဒု-ဥကၠ႒)
မိလ်းရတ္ (ညးအုပ္ကာ)
မိအိန္႐ီု (ဒု-ညးအုပ္ကာ)
မိယှနည္ (သၠဳိပ္ဘ႑ာ)
မိသၨင္ထ၀္ (ဒု-သၠဳိပ္ဘ႑ာ)
မိထိုင္ထ၀္မန္ (ဒု-သၠိဳပ္ဘ႑ာ)
မိပါန္က်ှ (သၠိဳပ္ပိုန္ျဒပ္)
မိေယန္ (ဒု-သၠိဳပ္ပိုန္ျဒပ္)
မိ၀ႆန္ (ဒု-သၠဳိပ္ပိုန္ျဒပ္)
မိေမ်အ္သာန္ (သၠဳိပ္စၞှစၞတ္)
မိဇ၀္ပၠၜ (ဒု-သၠိဳပ္စၞှစၞတ္)
မိသုဪသုဪ (သၠဳိပ္စန္ဒက္)
မိသှဒါမန္ (ဒု-သၠိဳပ္စန္ဒက္)
မိစၜဗုမန္ (ဒု-သၠိဳပ္စန္ဒက္)
မိႏုသုင္ (ဒု-သၠိဳပ္စန္ဒက္)


Wednesday, December 26, 2007

ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပ႟န္ဍဳင္မန္အလုံအေမရိကာန္ သှကႜှပႛဲအၾကန္


မတ္သာင္။ အၾကန္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၂၅၊ ၂၀၀၇

အတိုင္ေလၞင္ သႝာံ၀ြံ သြက္သဂြံသၸသဘင္သှကှႜ အာဒတုံမံင္ဍဳင္အၾကန္တုဲ ဂေကာံေဗာ္ေဒသဂမႜဳိင္ ဇက္ေဂႜာဲစိုပ္အာဍဳင္အၾကန္တုဲ ေကႜာန္ဗဒွ္ဏာ သဘင္သှကႜှေဇႝာ္ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္အလုံအေမရိကာန္ေရာင္ မတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။ ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္၀ြံ ဒက္ပၱန္လ၀္ နကုဪဘုံသၞ၀္ဘုံလၱဴတုဲ သဘင္သှကႜှ၀ြံ ႓ိုန္ရဒွ္သဘင္သှကႜှဘုံလၱဴကီုေလ၀္ ညးလုပ္ဂေကာံေဗာ္ဘုံသၞ၀္ဂမႜဳိင္ ဟြံယွအ္စိုတ္ဓာတ္မြဲ ဇက္ေဂႜာဲတိုန္ညှညှသာသာမာန္ဂွ္ ဒွ္လက္သဏ္ခိုဟ္မြဲတုဲ သြက္ေဗာ္ေကႅင္ဍဳင္မန္(အၾကန္) သဂြံေဇႝာ္ေမာ၀္ရာင္ဆာဲဂွ္ေလ၀္ ဒွ္အထံက္အပင္ ဗြဲမဂႜဳိင္ဂႜင္ရ။ အေဃာေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ သှကႜှမံင္ ပႛဲဘာမန္ဂွ္ ဂေကာံညးၿဗၜမန္တံေလ၀္ အာသှကႜှမံင္ ပႛဲမြဲျဇပ္ဇႝဴမလိင္လ၀္မြဲဒႝာဲတုဲ ဘိုင္စန္ဒက္ကုဪဂေကာံညးၿဗၜမန္ဍဳင္အၾကန္ေရာင္ သဂြံတီေကတ္ရ။ နာဲမတ္သာင္ေလ၀္ ပႛဲလအိတ္ေကာံဓ႐ီုဂွ္ နကုဪအစှဇန္သၞတ္၀ွတ္၀ုင္တံ ဆက္အာသဘင္ေကာံဓ႐ီုသၞတ္အၾကန္တံရ။ သၞတ္မန္ဍဳင္အၾကန္တံတုပ္စိုတ္သြက္သဂြံဒက္ပၱန္ဂေကာံသၞတ္မန္မြဲ ပႛဲဍဳင္အၾကန္ရ။ ဂေကာံဂွ္ ႓ိုန္ရဒွ္႓ါကီုေလ၀္ ညးတံဗၥာအာ သြက္သဂြံရပ္စပ္အာေသႝာ၀္မြဲရ။ သၞတ္မန္ႏူ၀ွတ္၀ုင္တံေလ၀္ ယ၀္သရဲအၾကန္တံခ်ပ္ဗၥာရပ္စပ္စကာအာ ေစ၀္ေပႝာန္မြဲဓ၀္မၢး သြက္သဂြံဇက္ေသႝာ၀္တၞိဂွ္ တုပ္စိုတ္ရ။

Ethnic leader: Don't be deceived by the Burmese regime’s stratagem

Motsaing: Dec. 26, 2007

The division of Shan State into different autonomous regions is the outcome of divide-and- rule policy adopted by the successive military regimes in Burma, and ethnic groups should not fall into the trap of the deceitful plan of the junta, said a Pa-O leader recently.

The National Convention organized by the Burmese military regime had designated self administered regions to 5 different ethnic groups in Burma, such as Kokang , Pa-O, Palaung , Danu (who are located in Shan State) and the Naga in Sagaing Division, Northwest Burma.

“The question is why are these special territories given to mostly groups from Shan State? The Shan State is quite diverse with lots of different ethnic groups and dividing Shan State into different parts will be easy for the Burmese military regime to create tensions and problems among the ethnic groups”, said Hkun Okker , General Secretary of National Democratic Front (NDP) and Chairman of Pa-O People's Liberation Organization (PPLO), during the Youth and Federalism Workshop attended by over 20 ethnic youth from inside and outside Burma, organized by Nationalities Youth Forum from 12-21 December, in Thai-Burma border.
Hkun_Okker
Hkun Okker

He continued, “Those who get self administered areas should not be pleased as it is only a phony name, not real autonomous rights. Moreover, each of those areas will include 3 military authorities from the ruling junta. And that will create tensions between the groups who get autonomy and who do not. That is only a strategy of the military junta”.

“Not only in Shan State but also in the other states, the strategy of divide and rule of the Burmese military regime has been extremely successful. Lots of ethnic armed groups are split and sometimes even turn their gun points to each other”, said one of the Kachin youth.

"We need a common leadership that will take full responsibility for all ethnic groups and not only for individual groups to combat the regime that understands the weak points of ethnic groups and therefore knows how to keep themselves in power," said Hkun Okker.

“We must unite and trust each other. We, the ethnic groups are brothers and sisters and we must fight together in order to wipe out the military junta and build a genuine federalism”, said one of the Arakanese participants youth.

“Not only should we unite but we should also have the ability to win. Now we are still weak in every aspect, whether physical power or intelligence. We will have to be better than our enemy. Youth are future leaders and ethnic youth have both values: value of youth and the value of being ethnics. Therefore, ethnic youth must work doubly harder and must take more responsibility than other people in struggling for change in Burma,” Hkun Okker concluded at the end of the workshop.

http://www.shanland .org/politics/ 2007/ethnic- leader-dont- be-deceived- by-the-burmese- regime2019s- stratagem...

Monday, December 24, 2007

ရန္တၞံကုဪမအံက္စုတိအာတုဲ နာဲေတန္ဥဴ ပကုသဪ


မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၂၂၊ ၂၀၀၇

ရန္တၞံကုဪမအံက္မႝဳံယၞဳနာဲအံင္ဟုန္ မကလိဂြံအာယုက္ (၈၄)သႝာံ မစုတိကလိေလာန္စၜအာဘ၀ျပလိုက္ေတံ ေပင္အာ(၇)တၝဲတုဲ နာဲေတန္ဥဴ ပကုသဪုကုဪဒါန္ ပႛဲဘာဗုဒၶဘာသာမန္ေရာင္ မတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။ ပႛဲကုသုဪ၀ြံ နာဲအိႏၵသာရ တြံဓရ္စ႐ိုဟ္ဏာဍာ္တုဲ နာဲေတန္ဥဴကီု၊ ပရိသာတ္မွာဇန္မျပာပ္တိုန္စိုပ္ဂမႜဳိင္ကီု ဇိုန္ပိုန္ျပင္ဏာမဒါန္ကုသုဪ ကုနာဲအံင္ဟုင္အိုတ္ရ။ နာဲေတန္ဥဴ၀ြံ ဒွ္မန္ႏူဇာတိကြန္ခယ်း(ပႛဲ)တုဲ ဒွ္ဗႜာဲဇေမႝာ္မယ်ဳဪလၢဴတပ္တးမြဲ ကေရာံနာဲပါန္ထ၀္၊ နာဲမန္ေဇတ္တံရ။

သဘင္သှကႜှေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္တၝဲဒုတိယ

မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၂၃၊ ၂၀၀၇

တၝဲ၀ြံ ဒွ္တၝဲေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္(၀ွတ္၀ုင္)သှကႜှမရႏုက္ကုဪ႓ါတၝဲတုဲ ဗြဲဒဒွ္သၠဳတ္တတိယ သြက္သဂြံမင္မြဲထိင္ဒက္အာၾသန္လ်ဳိင္ေကုာံအဆက္ဂေကာံၾသန္ဂမႜဳိင္ကီု၊ သြက္သဂြံဖန္ဖက္ကာေယန္သႝာင္မန္ဂမႜဳိင္ကီု ခါန္ကႝက္ပၱဳိန္ဂေကာံမင္မြဲအာဲကၞာဲေယန္သႝာင္မန္မြဲဂေကာံေရာင္မတ္သာင္ ဂြံပ႐ိုင္ရ။ ပႛဲဂေကာံမင္မြဲေယန္သႝာင္မန္၀ြံ ႏူဂေကာံေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ဂွ္ သၠဳိပ္ေယန္သႝာင္မြဲတႜ၊ ႏူကမၼတှမင္မြဲေယန္သႝာင္မန္ဂွ္ မြဲတႜ၊ ႏူဂေကာံသင္႓ါဇကု၊ ႏူဂေကာံညးၿဗၜ႓ါတႜ၊ ႏူဂေကာံသၞတ္႓ါတႜလုပ္လၞိဟ္ရ။

ပႛဲသဘင္သှကႜှ၀ြံေဟင္ ပံက္ေထာံကမၼေသွ်န္႐ုဲမာဲမြဲတုဲ ပႛဲကမၼေသွ်န္ဂွ္ ဂေကာံသင္ပိဇကု (၀ိသုဒၶ၊ ရာ၀ိက၊ ကုမာရ)၊ ဂေကာံညးၿဗၜ႓ါတႜ (မိပၠၜရတ္၊ မိယှနန္)၊ ဂေကာံသၞတ္႓ါတႜ (စေႏၵာမန္၊ အံင္ဟံင္) လုပ္လၞိဟ္ရ။ ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ေၾတံဂွ္ ေကႅင္အပ္ကုဪတာလ်ဳိင္ကုကမၼေသွ်န္မာဲတုဲ ဒုင္႐ိုဟ္ပလုီေထာံရ။ ေပဲါ႐ုဲစွ္မာဲ၀ြံ စႏူ(၃)နာဍှတုဲ စုဪကုဪစိုပ္(၆း၁၅)နာဍှသ၀္တၝဲ လံလအာတုဲ ကလိဂြံညးတာလ်ဳိင္ (၂၀)တႜရ။ ညးတာလ်ဳိင္ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ (ကႝာင္၀ွတ္၀ုင္)ဂမႜဳိင္ဂွ္ နာဲသက္ေလာန္၊ နာဲပါန္ထ၀္၊ နာဲမဂၢါမန္၊ နာဲေကာန္ယကၡ)၊ နာဲသ၀္အာဲ၊ နာဲလြှ၊ နာဲတိႆ၊ နာဲမန္ေဇတ္၊ နာဲမန္ဇ်ာဲ၊ နာဲမန္ခ်ဳဪ၊ နာဲပညာမန္၊ နာဲသိုက္မန္၊ နာဲဆာန္နာဲ၊ နာဲထ၀္အံင္၊ နာဲဟံင္၀င္၊ နာဲၾသန္ဇ၀္၊ နာဲစိင္ထ၀္၊ နာဲရတ္ပိုင္ေဒ၊ နာဲအေသာက၊ မိစၜဗုမန္ မဒွ္ရ။ ပႛဲလအိတ္မ႐ဲုစွ္ညးတာလ်ဳိင္တုဲဂွ္ ကမၼေသွ်န္မာဲ ဇိုန္ဏွင္အပ္ျပာပ္ကုဪတာလ်ဳိင္ ပႛဲလေဒါ၀္ပရိသာတ္ဂမႜဳိင္ရ။

ဇူဒီုေကႜံသဘင္သှကႜှမြဲခ်ဳိန္ခဏတုဲဆက္အာပႜန္ နဒဒွ္သၠဳတ္စတုတၳ ညးမကလိဂြံလ၀္မာဲဂမႜဳိင္ဂွ္ ဒက္ပၱန္ေထာံေဗာ္ (2008)ဓ၀ဲါဂွ္ရ။ ညးတာလ်ဳိင္ဂမႜဳိင္ဂွ္
နာဲသက္ေလာန္ (ဥကၠဌ)၊ နာဲပါန္ထ၀္ (ဒုဥကၠဌ)၊ နာဲမဂၢါမန္ (ညးရင္တႜဳင္ဖဪု)၊ နာဲေကာန္ယကၡ (ဒုညးရင္တႜဳင္ဖုဪ)၊ နာဲသ၀္အာဲ (သၠဳိပ္ကာဘ႑ာ)၊ နာဲလြှ (ဒုသၠဳိပ္ကာဘ႑ာ)၊ နာဲတိႆ (သၠဳိပ္ကာဗုဒၶဘာသာ)၊ နာဲမန္ေဇတ္ (ဒုသၠဳိပ္ကာဗုဒၶဘာသာ)၊ နာဲမန္ဇ်ာဲ (သၠိဳပ္ကာပိုန္ျဂပ္)၊ နာဲမန္ခ်ဳဪ (ဒုသၠဳိပ္ကာပိုန္ျဂပ္)၊ နာဲပညာမန္ (သၠဳိပ္ကာပ႐ိုင္)၊ နာဲသိုက္မန္ (ဒုသၠဳိပ္ကာပ႐ိုင္)၊ နာဲဆာန္နာဲ (သၠဳိပ္ကာပညာ)၊ နာဲထ၀္အံင္ (ဒုသၠဳိပ္ကာပညာ)၊ နာဲဟံင္၀င္ (သၠဳိပ္ကာ႐ီုဗင္)၊ နာဲၾသန္ဇ၀္ (ဒုသၠဳိပ္ကာ႐ီုဗင္)၊ နာဲစိင္ထ၀္ (သၠဳိပ္ကာစၞှစၞတ္)၊ နာဲရတ္ပိုင္ေဒ (ဒုသၠဳိပ္ကာစၞှစၞတ္)၊ နာဲအေသာက (သၠဳိပ္ေယန္သႝာင္)၊ မိစၜဗုမန္ (ဒုသၠဳိပ္ေယန္သႝာင္) မဒွ္ရ။ ႏူညးတာလ်ဳိင္ဂမႜဳိင္၀ြံ ညးတံဆက္႐ုဲစွ္လ၀္ ညးတာလ်ဳိင္ဘုံလၱဴ (၅)တႜပႜန္ေရာင္ သဂြံတီေကတ္ရ။ ညးဘုံလၱဴ(၅)တႜဂွ္ နာဲပညာမန္ ၾကက္ဍဳိက္အာကႛဳိပ္ပႜန္ေရာင္ဂွ္ေလ၀္ သဂြံတီေကတ္ရ။

Saturday, December 22, 2007

ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ (၀ွတ္၀ုင္) ပသဘင္သှကႜှေဇႝာ္ (၁၄)၀ါ







မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၂၂၊ ၂၀၀၇

တၝဲ၀ြံ ဒွ္တၝဲမႝဳံကုဪမၝဳဪေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္(၀ွတ္၀ုင္) ပသဘင္သှကႜှ မရႏုက္ကုဪ (၁၄)၀ါတုဲ ဂကူမန္ဂမႜဳိင္ တိုန္စိုပ္ျဂဳျဂဳၿဂီဳၿဂီဳအိုတ္ေရာင္ မတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။ သဘင္သှကႜှ၀ြံ ဒွ္သဘင္သှကႜှကိစၥေဇႝာ္မြဲတုဲ သဘင္သှကႜှမ႐ုဲစွ္ညးလ်ဳိင္ေဗာ္ဂမႜဳိင္ေလ၀္ ဒွ္ရ။ ေပႝာ၀္ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္မႝဳံပႛဲအေမရိကာန္ဂမႜဳိင္ဂွ္ ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ (၀ွတ္၀ုင္)ဂွ္ ဒွ္ဂေကာံမႝဳံကုဪျဇဟတ္မေဇႝာ္အိုတ္တုဲ သၢဳတ္သြာတ္မေစွ္ကႜဳင္ႏူသဘင္သှကႜှ၀ြံ ညးဂမႜဳိင္ ဒးပကာဂႜဳိင္ရ။

သဘင္သှကႜှေဇႝာ္၀ြံ ေကႜာန္ဗဒွ္႓ါတၝဲ မြဲတၝဲမၢး ႓ါသၠဳတ္ ေကႜာန္ဗဒွ္အာေရာင္မဒွ္တုဲ ပႛဲတၝဲပထမ၀ြံ တုဲဒွ္အာ႓ါသၠဳတ္ရ။ ပႛဲသၠဳတ္ပထမဂွ္ ဒွ္သၠဳတ္ကုဪဏာလာဘ္ပိၱဳန္ဏာဂုဏ္စရာဲကုကြးဘာမန္မေစာန္သကာ ပႛဲဘာအေမရိကာန္ဂမႜဳိင္တုဲ ကြးဘာဂမႜဳိင္ (၁၃)တႜ ဂြံဏာလာဘ္မြဲဟာန္ေကုာံတဆိပ္ၾကာေရာင္ဂြံတီေကတ္ရ။

ပႛဲသၠဳတ္ဒုတိယဂွ္ ပဏာသဘင္သှကႜှတုဲ ဌာနဂမႜဳိင္ ဒုင္ဏာအစှေရင္ဂမႜဳိင္ရ။ တုဲဂွ္ ညးမတိုန္စိုပ္သဘင္သှကႜှဂမႜဳိင္ ပႜဳပ္ဂလာန္သၞာန္သၞဳက္ေကင္ကာကမၼတှေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္(ကႝာင္၀ွတ္၀ုင္)ရ။ သၞာန္ဂမႜဳိင္ဂွ္ ညးလ်ဳိင္ဌာနဂမႜဳိင္ကီု၊ လေဆာ၀္ သဘာပတိဂမႜဳိင္ကီု ဟီုသွ္လၜထ႟းဏာကုပရိသာတ္တံရ။

ေဆင္စပ္ကုဪေသႝာ၀္ဥပေဒေဗာ္တုဲေလ၀္ သၝှဂႜိပ္အာ (၃)ပိုဒ္ေဇႝာ္တုဲ ပဏာဒတန္ ဇဖန္ဂွ္ရ။ ပႛဲအစှဇန္ကုဪကသပ္ဂွ္ ညးဂမႜဳိင္ကုဪတၜကသပ္ဂႜဳိင္ကုဪဗုီတုဲ ညးမဒွ္သဘာပတိသဘင္သှကႜှ နာဲမတ္သာင္ေလ၀္ ေဆင္စပ္ကုဪေသႝာ၀္ဥပေဒေဗာ္ကုီ၊ ေဆင္စပ္ကုဪကြှစက္ဘာကီု၊ ေဆင္စပ္ကုဪပေရင္ပိုန္ျဂပ္ေဗာ္ကီု ကုဪဏာကသပ္ (၃)တင္ကုီရ။


Thursday, December 20, 2007

တႜဂုဏ္အၥာညာဏ၀ံသ ကၛကႜဳင္ႏူေအဂၤလာန္


မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္ ၁၂၊ ၁၉၊ ၂၀၀၇

တႜဂုဏ္အၥာညာဏ၀ံသ (ဇာတိကြာန္ကံဗိန္၊ လၞဳဟ္ဒဒွ္ေကာန္ဍဳင္ယူေက)ဂွ္ နဒဒွ္ညးမတိုန္စိုပ္ေကာံဓ႐ီုသင္ကႝိပ္ ပႛဲဍဳင္လေႆန္ဂ်လိသ္ ကၛစိုပ္ကႜဳင္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္၀ြံတုဲ တၝဲ၀ြံ ပယာံႏူဂယး ၀၂း ၀၀နာဍှဂွ္ စိုပ္ကႜဳင္ဘာမန္ဍဳင္၀ွတ္၀ုင္၀ြံေရာင္ မတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။

ပႛဲတၝဲ၀ြံေဟင္ နာဲမန္သာင္ (ဌာနပေရင္ပညာ)၊ တႜဂုဏ္အၥာ၀ိသုဒၶ ေကုာံ နာဲမတ္သာင္ ပံင္သၞဟ္တုဲ ရင္တႜဳင္ဏာတႜဂုဏ္အၥာညာဏ၀ံသတုိက္ထ႟းပ်းအျဗဟာမ္ေလင္ခိုန္တုဲ ေသာင္ထ႟းကုဪပ႐ူ၀င္သမၼတအျဗဟာမ္ေလင္ခိုန္ရ။ အျဗဟာမ္ေလင္ခိုန္၀ြံ ကာလညးဒွ္ေကာန္႞ာ္ ေကင္မံင္ကႜဳင္ ပႛဲတြဳဪရးေအန္ဒိယ်ာဏာ၀ြံတုဲ တိုက္ထ႟းပ်းညးမြဲ ႏြံျပာကတ္မံင္ ပႛဲဍဳင္၀ွတ္၀ုင္၀ြံရ။

ႏူကုဪဘ၀မံင္ကႜဳင္သၝိတာဲ ဂြာန္တိုန္စိုပ္အာသၝိဗုသမၼတမာန္ကီု၊ ညံင္ကၞိန္ဍဳင္ဟဂြံဒကး ထိင္ဒက္မင္မြဲကႜဳင္မာန္ကုီ၊ ဒွ္ညးမမင္မြဲအေခါင္ညး၀ါတ္ဂါတ္ဂမႜဳိင္ကီု သမၼတအျဗဟာမ္ေလင္ခိုန္၀ြံ ဒယွ္တမ္ည၀္မံင္အလုံလိုက္မြဲရ။

" ရံင္စမ္ ... ကေပါတ္အေမရိကာန္တံေကႜာန္ဗၝ၊ ကႜာေတံဏံ ဗုီပိုယ္ကီု ရပ္မုဲရပ္ျမ ရပ္ေတာ၀္ခ်ဳဪကႜးကႜးဏး၊ ဟိုတ္ႏူဇဲညးတံခိုဟ္ ဟိုတ္ႏူညးတံညှသာသၞဟ္သၞန္တုဲ ဍဳင္ညးတံ ေဇႝာ္ေမာ၀္ရာင္ဆာဲကႜဳင္ လၞဳဟ္ ပိုယ္ကညာင္ေကာ္ဟြံမိင္ရ။" သာ္၀ြံ တႜဂုဏ္အၥာညာဏ၀ံသ ေျမာ္ပၱိတ္အေဃာေဂတ္ဗုဪမံင္ရ။

တႜဂုဏ္အၥညာဏ၀ံသ၀ြံ ဒွ္ညးမကလိဂြံလ၀္တဆိပ္ MA ႏူတကၠသုဪသာသနာလၢဳင္တုဲ ပႛဲသႝာံခေရတ္၂၀၀၁ ေတံဂွ္ ကၛအာပၱန္သာသႝာ ပႛဲဍဳင္ယူေကရ။ ညး၀ြံ တန္တၜမံင္ ပႛဲဘာတိသရဏေသန္တာတုဲ ပႛဲဘာဂွ္ တဲကႜာေတံ မန္ပိဗၞာပိ တန္တၜမံင္ကီုေလ၀္ ပႛဲကာလလၞဳဟ္၀ြံ ဟုိတ္ႏူက်ာ္ေဇႝာ္မံင္မႜအၥာက၀ိႏၵပ၀္အာ နကုဪယဲေကန္သာကုီ၊ ဟိုတ္ႏူအၥာနႏၵပါလ ဒးတိုန္မံင္ဘာသြက္တဆိပ္ၾကာပါရဂူကီု ပႛဲဘာဂွ္ ေသွ္မံင္မန္ညးမြဲဇကုဓ၀္ေရာင္ညးလၜထ႟းရ။

တႜဂုဏ္အၥာညာဏ၀ံသ၀ြံ ပႛဲဂေကာံသင္ဍဳင္မန္ဗၞာယူေကဂွ္ ေကတ္လ၀္တာလ်ဳိင္သၠဳိပ္ဘ႑ာတုဲ ေပႝာ၀္သင္မလုပ္ဆုဪဂဗ၀န္ေဇႝာ္ယူေက ဂ၀္ဒန္ဗေရာ(န္)ဂွ္ ပါလုပ္လၞိဟ္မြဲဇကုကီုေရာင္ သဂြံတီေကတ္ရ။

Monday, December 17, 2007

History of Syriam (5)

...

၎သကၠရာဇ္။ ျပည္ၿမိဳ႕ရဲေလွ ၁၀စင္းကိုလည္း ဖြ႔ဲေတာ္မူ၍၊ ရဲေလွတိုက္ရခိုင္ေစာင့္ၿမိဳ႕႐ြာလူေလွထိန္း၊ တက္ခပ္ေပးေတာ္မူသည္။ ၀န္လည္း ဗလေက်ာ္စြာကို ခန္႔ေတာ္မူသည္။ ငၿဖိဳးငယ္ကို စာေရးခန္႔ေတာ္မူသည္၊ ရဲေလွသား ၁၀ ခမည္းေတာ္ဘြ႕ဲရင္း ၉ စင္းကို ခန္႔ေတာ္မူသည္။ ၉ စင္းအပါၿမိဳ႕ရြာမ်ားကိုလည္း၊ ခမည္းေတာ္လက္ထက္က ထမ္းရင္းအတိုင္း ထပ္မွတ္ေပးအပ္ေတာ္မူသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕ ၁၀ စင္းအပါ ေလွစီးတစင္းလွ်င္ ၄၀ ေပါင္းေလွသား ၅၀၀၊ ၎ေလွေတာ္သားႏွင့္ တစ္ခ်က္တည္း ၀န္တို႔က ႏႈိးေဆာ္၍၊ အေရးရွိလွ်င္ ေတာင္ကို ကူထြတ္အထိ ကင္းေစာင့္ေနရသည္၊ ရဲေလွအုပ္စုကို၊ ၀န္က စီရင္ရသည္၊ သံ၊ ပ်င္၊ ပြဲရက္၊ ေရနံ၊ အုံးဆံကို ျပည္ၿမိဳ႕က ေပးရသည္၊ ျပည္၀န္မွာ ေတာင္းရသည္။ ေထးလူလုပ္လူမွာ၊ ၎သားတို႔ႏွင့္ ၾကပ္မ၍ လုပ္ရသည္။ ၎ရြာမ်ားမွာ ၀န္းစားအၿမိဳ႕လွ်င္၊ ပါယ္ ၁၀၀ စီ ေရးစား ၅ စီပါယ္၊ ေပါင္းစားေျမေပးရသည္၊ ေနာက္ဟံသာ၀တီသံလွ်င္ၿမိဳ႕မ်ားမွာလည္း၊ ၿမိဳ႔ေစာင့္၊ ၿမိဳ႔ေန၊ ၿမိဳ႔၀န္၊ စစ္ကဲ၊ နာခံ၊ စာေရးႀကီးခန္႔ထားေတာ္မူသည္ကာလ၊ ဟံသာ၀တီက သိမ္းေခၚေတာ္မူရာပါသည့္ လူအစို႔သားတို႔ကို၊ ၿမိဳ႕၀န္တြင္ ျဖည့္ေပးသနားေတာ္မူသည္။ ၿမိဳ႕၀န္မင္းႏွင့္အပါ ဗလကြန္သၼႎအစု ေရႊပန္းပန္စုိ႔သင္း ၅ စို႔၊ ျမင္း ၄ စို႔၊ ေသနတ္ ၄ စို႔၊ အေျမာက္ ၄စို႔။ သူရဲ ၁၂ အပ္၊ အာမခံသူရဲ ၅ တပ္၊ တက္ခတ္စို႔ႏွင့္ အသုံးေတာ္ လိမ္းေတာ္ဆီဆက္ လိမ္းေတာ္နႏြင္းဆက္၊ ကႏူတံဆက္ ၃ ရပ္လႈိင္းသားတို႔ျပင္၊ အခြန္ ၁၂ ရပ္မွာ၊ ေရႊခြန္၊ မတ္ေစ့ခြန္၊ စမခြန္၊ ရမထာႀကိမ္ထားႀကိမ္ခြန္၊ သေစၥးခြန္၊ နီပါးခြန္၊ ရန္းခြန္၊ စပါးခြန္း၊ င႐ုပ္ခြန္။ ဆားခြန္၊ ငပိခြန္တို႔ႏွင့္၊ ကရင္ ၅ ရပ္သားမွစ၍၊ ဟံသာ၀တီၿမိဳ႕ရြားမ်ားတြင္ ႐ွိေနသည့္လူတို႔ကို၊ မင္းမႈမင္းခင္း၊ အခြန္စီရင္ဘြယ္၊ တရားစကားရာဇ၀င္မွစ၍၊ အလုံးစုံမ်ဳိးကို၊ ၿမိဳ႕၀န္စစ္ကဲ၊ နာခံမွတ္သားၿပီးလွ်င္၊ အခြန္ေတာ္ကို တိုက္ေတာ္မွာ သြင္းထားရသည္။ ခြဲခန္႔ရသည့္ အခြန္ေတာ္စာရင္းခ်ဳပ္စာရင္းက်ယ္ကိုလည္း စာေရးႀကီးတို႔ကို၊ အခြန္၀န္စာေရးတို႔က ႐ုံးေတာ္တြင္ စာရင္းေပးသည္၊ သံလွ်င္ၿမိဳ႕မွ၊ သေဘာၤဆိုက္ေရာက္လွ်င္လည္း၊ ဟံသာ၀တီတြင္ ရွိသည့္ အခြန္၀န္ကို ေခၚ၍၊ သံလွ်င္တြင္ အေကာက္၀န္အရာႏွင့္ ေကာက္ယူရသည္။ ၿမိဳ႕၀န္မင္းကို၊ တႏွင့္သုံးႀကိမ္ ေရွ႕ကတပ္ႏွင့္ ခင္းက်င္း၍ လိုက္ရသည္။ ပြဲေတာ္မွာ သတင္းကၩတ္ပြဲေတာ္၎၊ ဘုရားပြဲေတာ္ထက္၊ ၎သင္ဃာတို႔ေညာင္ေရသြန္းသည့္ ပြဲေတာ္သုံးရပ္ကို ဆင္သည္၊ ျမင္းသည္။ ေရႊပန္းပန္ပုလဲကြန္သၼႎအေျမာက္ေသနတ္သူရဲ၊ လက္နက္စစ္၀တ္တန္ဆာလက္စြဲႀကိယာအစုံႏွင့္ ၿမိဳ႕ကေပးရသည္။ ေရႊဒကုန္ဘုရား၀တၳဳကံေျမကား၊ ရာဇာဓိရာဇ္သၼႎေထာ၊ ခင္ေထာင္ဗိုဗ်ညားေတာ္အမည္ခံမင္းမိန္းမ၊ ဟံသာ၀တီတြင္၊ သကၠရာဇ္ ၈၂၅ခု၊ မင္းျပဳသည့္ကာလ၊ ထိုမင္းသၼီးသည္ အလွဴေကာင္းမႈ၌၊ သဒၶါစိတ္ႀကီးသည္ျဖစ္၍၊ ဒကုန္ဘုရားရွင္ကို လုပ္ျပင္မည္။ ဒကုန္ဘုရားသို႔ေရာက္သည္တြင္၊ ဘုရားသိမ္ေတာ္ႏွင္ံ တံတိုင္းကို လုပ္ျပင္ေတာ္မူသည္။ ေရႊိကုယ္ေလးစက္၍ ထီးေတာ္ုသည္၊ ဘိနပ္ေတာ္ေရာက္၊ ေရႊပုစြန္ခြန္မြန္း မန္ေတာ္မူသည္၊ ဘုရားရွင္တြင္ ေနသည့္ၿမိဳ႕ရြာမ်ားကိုလည္း၊ ေက်း ၅၀၀၀ အဘိုးျပဳ၍ လွဴသည္။ ဘုရား ၃မ်က္ႏွာ၊ အရန္ေစာင့္လူ၄ တပ္ငယ္သားငါးရာတလခြါအႀကီး ၄၊ စာေရး၂၊ စစ္ကဲ၁၊ တိုျပင္ ေရႊလုပ္ေသြးေသာက္ႀကီး ၁၊ သေစၥးေသြးေသာက္ႀကီး ၁၊ ပရံေသြးေသာက္ႀကီး ၁၊ ေရႊစာေရး ၁၊ ေျမတိုင္း ၁၊ သင္ပုတ္ေတာ္တင္ ၁၄၊ ဆီမီးထြန္း ၂၇။ တျပက္ေစာင့္လွဲလူ ၅၊ တုိက္ေစာင့္လူ ၁၀။ စေျမာင္လူ ၄၊ တံခါးေစာင့္ ၈၊ ပန္းဘဲ ၄ထိုးလူေပါင္း ၁၀၀၆၊ မြန္ပတ္ ၄ဆိုင္း၊ ကုလားစည္ ၄၊ ထီးျဖဴေရႊသပိတ္ ၄၊ ေရႊပုစြန္ခြန္ ၄၊ ပစၥယံ ၄၊ တတိုင္း ၇ထပ္တည္လုပ္ထပ္ေလာင္းလွဴေတာ္မူျပန္သည္။ဘုရားရွင္စတၳဳကံေျမလွဴေတာ္မူသည္။ နယ္ေျမမွာ၊ အေရွ႕ကို လားေသာ္ က်ဳိက္ကနက္ဘုရား။ ေတာင္ကို လားေသာ္ ဓႏုက္ဘုရား။ အေနာက္ကို လားေသာ္ ေျပာင္ပ်ာဘုရား။ ေျမာက္ကို လားေသာ္ မိုးရိပ္မိုးေတာ္ဘုရားဟူ၍သတ္မွတ္လွဴေတာ္မူသည္။ သကၠရာဇ္ ၈၃၂ ခုတြင္ မင္းမိန္းမဗ်ညားေတာ အနိစၥေရာက္သည္ေနာက္ ဓမၼေစတီလက္ထက္တြင္၊ ဗ်ညားေတာလွဴရင္းေျမနယ္ၾကယ္သည္ျဖစ္၍၊ ခ်ဳန္႕ေတာ္မူျပန္သည္။ ဘုရားရွင္၀တၳဳကံေျမမွာ အေရွ႕ေျမာက္ေထာင့္ကို လားေသာ္ သစ္သင္ကန္ေတာင္ထိ။ အေရွ႕ကို လားေသာ္ ငမိုးရိပ္ေခ်ာင္းထိ၊ အေရွ႕ေတာင္ကို ငမိုးရိပ္၀ပန္းအလြဲေခ်ာင္းထိ။ ေတာင္ကို လားေသာ္ ထုန္းဘိုဆိပ္၊ ဒကုန္ျမတ္ဒလေျမႏွင့္ေက်ာခိုင္း။ အေနာက္ေတာင္ကို လားေသာ္။ ကန္ႀကီးကင္း။ အေနာက္ကိုလားေသာ္ေက်းျမင္တိုင္ကင္း။ အင္း၀ေပါက္ေခ်ာင္းထိ။ အေနာက္ေျမာက္ကို လေားေသာ္ ေကာ္ဘီေခ်ာင္း၀။ ေျမာက္ကို လားေသာ္၊ ငသံထင္ရြာက႐ုံကေလာေခ်ာင္းထိ။ ခ်ဳန္႕၍ သတ္မွတ္ေတာ္မူျပန္သည္အတြက္ ေျမဘိုး။ ဓမၼေစတီကိုယ္ေလးႏွင့္၊ ရွင္မိဖုရားကိုယ္ေလးကို ေရႊႏႈိင္းခ်င္းစက္ၿပီးလွ်င္။ ေရႊပုစြန္ခြန္ခပ္၍ လႊမ္းေတာ္မူသည္။ ေခါင္းေလာင္းႀကီးအ၀ဂၤေစာက္ ၁၂ေတာင္။ ေၾကးခ်ိန္တသိန္းရွစ္ေသာင္းကိုလည္း သြမ္းလုပ္၍ လွဴေတာ္မူျပန္သည္။ ေမာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္ ၈ရပ္ကား၊ အေရွ႕ကို လားေသာ္ ေဖာင္းနင္းေခ်ာင္းထိ၊ အေရွ႕ေတာင္ကို လားေသာ္ ဖာလာေခ်ာင္း၀။ ေတာင္ကို လားေသာ္၊ လဲကူးက်ံေခ်ာင္းထိ၊ ေရႊဒကုန္ေျမႏွင့္ေက်ာခိုင္း။ အေနာက္ေတာင္ကို လားေသာ္ လဲကူးက်ံေခ်ာင္း၀။ အေနာက္ကို လားေသာ္ ျမစ္မေခ်ာင္း႐ိုးထိ။ အေနာက္ေျမာက္ကို လားေသာ္။ ေျမာင္းတကာေခ်ာင္း၀ထိ။ ေျမာက္ကို လားေသာ္၊ ဗညားလေဖြေခ်ာင္း။ အေရွ႕ေျမာက္ကို မဟူရာေခ်ာင္း။ သုံးခြေရေ၀ဆိုက္ေဖာင္းနင္းနယ္ ၈ရပ္ကား။ အေရွ႕ကို လားေသာ္ မဟူရာေခ်ာင္းဖ်ား။ ေက်ာက္ထရံၾကက္လည္ဆစ္၊ အေရွ႕ကို လားေသာ္၊ ေဖာင္းနင္းေခ်ာင္း။ ေကာက္ေကာက္စင္းစင္း။ အေရွ႕ကို ၾကက္လွဘုရားေခ်ာင္း။ ေရေ၀းေတာင္ကို ဘားလားတံတားေခ်ာင္းထိ။ အေနာက္ေတာင္ကို အဇိုင္ကုန္းေက်ာက္ေရတြင္းထိ၊ အေနာက္ကို ၀ါးတပင္တုိင္ေတာင္႐ိုးထိ။ အေနာက္ေျမာက္ကို ေက်ာက္တေမာေက်ာက္တမ္း။ ေျမာက္ကို ႐ိုးမထိ။

History of Syriam (4)

ဘေထြးေတာ္သာလြန္မင္းတရားႀကီးလည္း၊ သကၠရာဇ္ ၉၉၄ ခုတြင္ အင္း၀က ဟံသာ၀တီသို႔ ခ်ီလာသည္။ မခ်ီေတာ္မူမွီ၊ ရွမ္းျပည္ယြန္းျပည္က ခ်ီလာေတာ္မူ၍ ၊ အင္း၀သို႔ ေရာက္ေတာ္မူေၾကာင္းကို မင္းရဲဒိပၸၾကားလွ်င္၊ ရခုိင္သို႔ ထြက္ေျပးမည္ၾကံသည္တြင္၊ ၀င္းသား၊ ဒိုင္းသားတို႔က မင္းရဲဒိပၸကို အၾကည့္ထားေလသည္။ ဘေထြးေတာ္သာလြန္မင္းတရားႀကီး ဟံသာ၀တီသို႔ ေရာက္လွ်င္၊ မင္းရဲဒိပၸကို ရ၍ ထပ္ေလာင္း၍ အၾကည့္ထားေတာ္မူသည္တြင္၊ မင္းရဲဒိပၸလည္း၊ အနိစၥေရာက္ေလသည္။

ေနာက္သာလြန္မင္းတရားႀကီးလည္း၊ ဟံသာ၀တီတြင္ ရွိသည့္ ျမန္မာတလိုင္းရွမ္းယြန္း၊ ဒါး၀ယ္၊ ယိုးဒယားတို႔ကို၊ အကုန္အစင္သိမ္း႐ုံးေတာ္မူ၍၊ ၉၉၆ ခုတြင္၊ အင္း၀ေနျပည္ေတာ္သို႔ ျပန္လည္ေတာ္မူသည္။ ေရာက္၍၊ ေ႐ႊထီးေ႐ႊနန္း တက္သိမ္းေတာ္မူၿပီးလွ်င္၊ ဟံသာ၀တီက ပါသည့္ျမန္မာ၊ ရွမ္းအစုစုသာ ရွမ္းျပည္၊ ယြန္းျပည္ ၁၂ ျပင္သားတို႔ကို၊ ယြန္းစုေကာင္ဟံလမိုင္းစီထီးလက္လႈပ္မွာ ျဖည့္ေတာ္မူသည္။ ယြန္းစုေကာင္ဟံတို႔ကုိ၊ တိမ္ညင္းႏြားသတ္က်ပင္းႏြယ္တမယ္စလင္း၊ ကႏၷီ၊ မဓုံ၊ မုံ႐ြာ၊ အျမင္ပရိမၼ၊ မင္းေက်ာင္း၊ မူသာ၊ ယူေတာ္မူလက္ေဆာင္ခံ၊ ၾကည္႐ြာ၊ ဘုရားဌြက္၊ ရြာမ်ားတြင္ ခ်ထားေတာ္မူသည္။ ေစာလွၿမိဳ႕နယ္တြင္ စုထားသည္။ ဟံသာ၀တီက သိမ္းေတာ္မူသည္ျမန္မာတလိုင္း၊ ရွမ္း၊ ယြန္း၊ ကုလားတို႔ကို၊ အစို႔အငန္းဖြဲ႔ေတာ္မူသည္မွာ၊ ဟံသာ၀တီသွ်ိ၊ ေတာအၿမိဳ႕စု၊ မုတၱမဗ်ညားတလ၊ ၀င္ေရာစားေဒ၀က မာေဆြသားမ်ဳိးသားစစ္ေတာင္း ဗ်ညားအိမ္ဒေဆြသားမ်ဳိးသား၊ လယာဗညားသီဟေဆြသားမ်ဳိးသား၊ ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုတို႔ကို ဗညားဓမၼရာဇာႏွင့္လူ ၅၀ သိမ္းေတာ္မူရာကပါ ကဲ့သည္။ ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစု၊ ကၩန္ေတာ္ရင္းေဒ၀ကမၼာကို ေသြးေသာက္ႀကီးခန္႔၍၊ ဗညာအိႏၵေဆြမ်ဳိးသားလူ ၅၀ကို ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုဘြ႕ဲေတာ္မူသည္။၊ ဗညားျဖတ္စကို၊ ေသြးေသာက္ႀကီးခန္႔၍ ဗညားသီဟဓမၼတၱေဆြသားမ်ဳိးသားလူ ၅၀ကို ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုဘြဲ႕ေတာ္မူသည္။ ပညားကြန္တတို႔ကို၊ ေသြးေသာက္ႀကီးခန္႔၍၊ ဗညားဒလေဆြသားစမ်ဳိးသားလူ ၅၀ကို ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုဘြ႕ဲေတာ္မူသည္။ ဗညားရာဇာကို ေသြးေသာက္ႀကီးခန္႔၍၊ သၼႎေထာေဆြသားမ်ဳိးသားလူ ၅၀ကို ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုဘြ႔ဲေတာ္မူသည္။ လုပ္ေနေျမေပးခ်သနားေတာ္မူသည္။ ေဒ၀ကမၼာေသြးေသာက္ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုတို႔ကို၊ ေနေျမ၊ စစ္ကိုင္း၊ ဇင္းၾကံေခ်ာက္ေတာင္ဘက္ကို၊ ေက်းပုဏၰား၊ အေရွ႕ကို ဦးယ်ာဥ္ေျမ၊ အေနာက္ကို၊ လမ္းမ၊ ေျမာက္ကို ေျခာက္လေကာင္းပညားစကၠေသြးေသာက္ ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုေနေျမ၊ အင္း၀ၿမိဳ႕ေတာင္အေရွ႕ကို ဘကိုးေခ်ာင္း၊ ေတာင္ကို သဘင္သည္ရပ္၊ ေျမာက္ကို ဇင္းမယ္ျမင္၊ အေနာက္မႈိင္ပြန္ေခ်ာင္း၊ ဗညားအိႏၵေသြးေသာက္ ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစု၊ ဗညားျဖစ္စေသြးေသာက္ ေရႊပန္းပန္သၼႎစုႏွစ္၊ ေသြးေသာက္ကို တဘက္ဆြဲ အေရွ႕ကို ကုလားေခ်ာင္း၊ ေတာင္ကို ရန္ႏွစ္ေက်ာ္အင္းတိုင္၊ အေနာက္ကို မိုးဒူးတိုင္၊ ေျမာက္ကိုျမစ္၊ ၎အတြင္း တာ၀န္း ၄၀၀ ဗညားအိႏၵေသြးေသာက္ေနေျမ၊ ပုကံေရႊေက်ာင္းစာ၊ သ၀တ္ေျမတုတို႔ဆိပ္ရြာ၊ အေရွ႕ကို ကင္းပါခဲ၊ ေတာင္ကို ၉သန္း၊ အေနာက္ကို သူငယ္ေတာ္၊ ေျမာက္ဆင္တဲ၊ အတြင္းတာ၀န္း ၅၀၀၊ ေနေျမခ်ေတာ္မူသည္။ ဟံသာ၀တီအေရွ႕ဘက္၊ ေရႊပန္းပန္ကြန္သၼႎစုငါး ေသြးေသာက္သားတို႔ကို လုပ္ေျမခ်ေပးေတာ္မူသည္။ ေရႊပုထုိးဘုရားရွင္၀တ္ေျမ၊ ေတာင္ျပဳန္းငယ္ၿမိဳ႕နယ္အ၀င္၊ ေဇယေဘာ္တိုင္နက္၊ ဥေလာအင္လုပ္ေျမပါယ္ ၆၀။ အေရွ႕ကို ဇင္းမယ္၊ ေရႊပန္းပန္ ေျမာက္ကို ျပည္ပါ၊ ေရႊပန္းပန္ ေတာင္ကို ႏုပ္စုေျမာင္းမေတာ္၊ အေနာက္ကို ေရႊပန္းပန္ေျမနယ္ေလးရပ္အတြင္း၊ ငါးေသြးေသာက္လုပ္ေျမပါယ္ ၆၀ ၎ဇင္းမယ္ေရႊပန္းပန္အင္ယည္ စႏၵသူေသြးေသာက္၊ ၎ျပည္ပါဘယအဂၢေသြးေသာက္ေရႊပန္းပန္၊ ၎စကၠေယာ္တေသြးေသာက္ေရႊပန္းပန္၊ စကၠနႏၵေသြးေသာက္ေရႊပန္းပန္၊ သီရိေဇေသြးေသာက္ေရႊပန္းပန္၊ ေညာင္ရန္းပါသုံးေသြးေသာက္တို႔ကို ေပးခ်ေတာ္မူသည္။ ဥေလာအင္းအတြင္းေရႊပတိုးဘုရားရွင္၀တ္ေျမပါ ၄၀၊ အေရွ႕ကို ယိုးဒယားလယ္အသိႏုပ္စုေပါင္း၊ အေနာက္ကို စပိုင္သိလယ္အသီႏုပ္ေျမကို သူရဲေျမကို သူရဲေျမ၊ ေျမေလးရပ္အတြင္းအစုစု ေရႊပန္းပန္ ၁၀သားတို႔ကို ေပးခ်သနားေတာ္မူသည္။

Saturday, December 15, 2007

History of Syriam (3)

မ႐ွိလွ်င္၊ သကၠရာဇ္ ၉၇၀ျပည့္တြင္ သားေတာ္အေနာက္ဘက္လြန္မင္းတရားေ႐ႊထီး ေရႊနန္းကို စိုးအုပ္ေတာ္မူသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕မွာလည္း၊ မင္းႀကီးေနာင္ကို၊ ရန္ႏိုင္မႈလုပ္ၾကံ၍၊ မင္းျပဳေတာ္မူလွ်င္၊ သကၠရာဇ္ ၉၇၄ခုတြင္၊ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းတရားႀကီးဘုရား၊ အလုံးအရင္းမ်ားႏွင့္၊ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ ခ်ီေတာ္မူသည္။ ေရာက္လွ်င္၊ ရခုိင္ၿမိဳ႕က၊ ဘရင္ဂ်ီကုလား၊ ငဇဂၤါသည္၊ သိမ္ဂုတၱရကုမ္း၊ ေ႐ႊဆံေတာ္ဘုရား႐ွင္စီေစတီေကာင္းမႈ၊ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ခ်၍၊ အေျမာက္သြမ္္းမည္ၾကံသည္တြင္၊ ဘုရား႐ွင္တံခိုးေတာ္ေၾကာင့္၊ ပန္အလြဲတြင္၊ သေဘာၤႏွင့္တကြ နစ္မြန္း၍ အေျမာက္မသြမ္းရ႐ွိသည္တြင္၊ ငဇကာၤသည္ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းတရားႀကီး ျပည္ၿမိဳ႕ကို အလုိျပည့္သည္ႏွစ္၊ လက္နက္ႀကိယာ၊ ေဆးခဲးရန္း၊ လက္ေဆာင္ပဏၰာ၊ ကၩန္ေတာ္ကို သံလွ်င္ၿမိဳ႕တြင္၊ ၿမိဳ႕ရာသေရခ်ပ္ရာ၊ သနားေတာ္မူပါ၊ အသနားခံ၍၊ ေျမသေရတခ်ပ္ရာ သနားေတာ္မူသည္တြင္၊ ငဇဂၤါသည္ သေရကို၊ နန္းငင္၍၊ အေရွ႕အေနာက္ေတာင္ေျမာက္ သေရႀကိဳးတဆန္႔စီ တိုင္းထြာၿပီးလွ်င္ ၿမိဳ႕တည္ေလသည္။ ဘ၀႐ွင္မင္းတရားႀကီးလည္း ျပည္ၿမိဳ႕ကို အလိုေတာ္ျပည့္လွ်င္ ေတာင္ငူဘေထြးေတာ္နတ္ရွင္ေနာင္ကို စည္းစိမ္းပ်က္သနားေတာ္မူၿမဲသနားေတာ္မူသည္။ နန္းေတာ္မွန္ကင္းကို ခ်၍၊ ေရႊထီးေရႊနန္း၊ ရာဇပလႅင္ ဦးကင္းထီးျဖဴႏွင့္တကြ မင္းျပဳေစသည္။ ၎သားေတာ္မင္းရဲေက်ာ္ထင္ခံ၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာသားေတာ္ ၂ပါးကိုလည္း၊ အင္း၀ေနျပည္ေတာ္သို႔ သိမ္းေခၚခဲ့၍၊ ရမည္းသင္း၊ ယင္းေတာ္သို႔ ေရာက္မွ၊ တူေတာ္အေနာက္ကၩန္ မခံလိုေတာ့ၿပီ၊ ငဇဂၤါအစီအရင္ကို ခံေတာ့မည္၊ ရာဇသံမွာ စာႏွင့္ ၾကက္႐ုမ္းပင္စားတို႔ကို၊ သံလွ်င္ၿမိဳ႕ ငဇဂၤါထံသို႔ ေစသည္တြင္၊ ၾကက္႐ုမ္းပင္စားတို႔ႏွင့္၊ ငဇဂၤါကို ဗိုလ္လုံးတပ္လုံးအမ်ား ေတာင္ငူသို႔ ေရာက္လာ၍၊ ဘ၀႐ွင္မင္းတရားက ထားခဲ့သည္၊ ၀န္႐ွင္ေတာ္ဗိုလ္မွဴးတပ္မွဴး၊ လွံကိုင္အေစာင့္အေနတို႔က၊ ဆီးႀကိဳတိုက္လွန္လွ်င္၊ ၀န္႐ွင္ေတာ္ ဆင္ဦးေပၚတြင္ လက္နက္သင့္၍ ဆုမ္းသည္ႏွင့္၊ ရဲမက္လက္နက္ကိုင္တို႔ မခံမရပ္ႏိႈင္၊ ေ႐ႊဘ၀ါးေတာ္ေအာက္ အင္း၀သို႔ ထြက္ေျပး၍ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ကို ကုလားတို႔ ရေလသည္။ နတ္႐ွင္မယ္ေတာ္ကိုလည္း၊ ပန္းယၿမိဳ႕တြင္၊ စေက်ာအိမ္ျဖဴေဆာက္၍ ထားေတာ္မူသည္။ မ်ားမၾကာ၊ ႐ွမ္းျပည္၊ မိုးေကာင္းမိုးၫွင္း၊ မညိမ္မ၀ပ္ေၾကာင္းကို ၾကား၍၊ ခ်ီေတာ္မူျပန္သည္။ အလုိေတာ္ျပည့္၍၊ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ေတာ္မူလွ်င္၊ သကၠရာဇ္ ၉၀၁ခု၊ သံလွ်င္သို႔ ခ်ီေတာ္မူသည္၊ သံလွ်င္ၿမိဳ႕ကို ေအာင္ေတာ္မူလွ်င္၊ ဘေထြးေတာ္ကို စစ္ေဆးေမးျမန္း၍၊ သာသနာေတာ္ျဖက္လူဆုိးလူသြမ္းတုိ႔ႏွင့္ ေပါင္းဘက္သသူ ျဖစ္သည္။ ဘေထြးေတာ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ မထားသင့္ အမိန္႔ေတာ္႐ွိ၍၊ ရင္ကိုဖြင့္ေစသည္။ ငဇဂၤါကိုလည္း သာသန္ာေတာ္ကို ျဖက္၍ ျပစ္သည္ဆို၍၊ သံလွ်င္ၿမိဳ႕႐ုံးေရွ႕တြင္၊ သံတံက်င္တင္သည္၊ စီရင္ကြပ္ျဖက္ေတာ္မူၿပီးလွ်င္၊ သံလွ်င္ၿမိဳ႕ကိုလည္း သေဘာၤဆိပ္ျဖစ္၍၊ သေဘာၤအဆီးအက်ဳိင္းေစာင့္၊ ကင္းရဲေလွ ၁၂ စင္းခန္႔ေတာ္မူသည္။ ၉၈၄ခုတြင္ ဟံသာ၀တီသို႔ ခ်ီေတာ္မူ၍၊ သကၠမတဲနန္းေတာ္မွာ စံေတာ္မူသည္တြင္၊ ရခိုင္ဘုရင္က ငဇဂၤါကို ကူညီစိမ့္မည္၊ သေဘာၤ ၃စင္း၊ လက္နက္ႀကိယာအမ်ားႏွင့္၊ သံလွ်င္ဆိပ္သို႔ ေရာက္ေၾကာင္းကို ကင္းေစာင့္၊ ကင္းေနတို႔ ေလွ်ာက္ထား၍ ၾကားသိေတာ္မူလွ်င္၊ ၀န္႐ွင္ေတာ္သီရိႏၵေယာတႏွင့္၊ ရဲမက္လက္နက္ကိုင္အမ်ားခန္႔ထား၍၊ စကားေျပေျပာဆိုရမည္၊ ေျပလိုလွ်င္ေျပေစ၊ မေျပလိုလွ်င္လည္း သေဘာၤသုံးစင္းသားတို႔ကို၊ မထြက္မသြားေစႏွင့္၊ အမိန္႔ေတာ္ရွိ၍၊ ေျပာဆိုရသည္တြင္ ေျပလည္၍၊ သေဘာၤသုံးစင္းမွာပါသည့္လက္နက္ႀကိယာမ်ားႏွင့္တကြ သေဘာၤသားတို႔ကို၊ သကၠမတဲနန္းေတာ္သို႔ ေခၚ၍၊ ေရာက္လွ်င္၊ စစ္ေၾကာေမးျမန္းၿပီးမွ၊ သစၥာတင္ေပး၍၊ ပသီးဗရင္ါ်ီသေဘာၤသုံးစင္းသားတို႔ကို၊ ေရႊစက္ေတာ္ေအာက္ ထန္း႐ြက္ေစသည္။ ငဇဂၤါေဆြသားမ်ိဳးသားတို႔ကိုလည္း၊ တပယင္းတြင္၊ ခ်ထားေတာ္မူသည္၊ ငဇဂၤါလက္နက္ကိုင္လူစုတို႔ကို၊ ေၾကာက္ရစ္ပနက္၊ ယင္းေတာ္ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားတြင္၊ လုပ္ေျမေနေျမႏွင့္ ခ်ထားေတာ္မူသည္။ ငဇဂၤါငယ္သားကုလားပသီတို႔ကို ေျမဒုမွာ ခ်ထားေတာ္မူသည္။ အရပ္ရပ္အစို႔အငန္းကိုလည္း သကၠမတဲနန္းေတာ္တြင္၊ ဘြ႔ဲဘက္ေတာ္မူသည္။ မုတၱမ ၃၅ ၿမိဳ႕၊ ၁၅ကင္း၊ လမ္းဆုံလမ္း၀ ဣႏၵဂီရိဘုမၼဂီရိ၊ ယိုးဒယားလင္းဇင္း၊ လမ္းဆုံးလမ္း၀၊ အေစာင့္အေန ၁၅ကင္းတို႔ကိုလည္း ဘြ႔ဲဘက္ခန္႔ထားေတာ္မူသည္။ ကေမၺာဇတိုင္း၊ ႀကိဳင္႐ုမ္ႀကိဳင္သည္၊ မညိမ္က၀ပ္ရွိေၾကာင္းမ်ားကို ၾကားေတာ္မူ၍၊ ညီေတာ္သတိုးဓမၼရာဇာ၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာတို႔ကို၊ ရွမ္းျပည္ယြန္းျပည္သို႔ အလုံးအရင္းမ်ားႏွင့္ ခ်ီသြားေစသည္၊ သားေတာ္မင္းဲဒိပၸသည္၊ သကၠမတဲနန္းေတာ္တြင္၊ ကိုယ္လုပ္ေတာ္သီရိမဟာေဒ၀ီကို ယည္ပါး၍ သေႏၶ႐ွိသည္ႏွင့္၊ သကၠမတဲနန္းေတာ္က ေျပာင္း၍၊ အေနာက္ဘက္ေမာ္အရီတဲနန္းေတာ္မွာ၊ စံေတာ္မူသည္တြင္၊ သားေတာ္မင္းရဲဒိပၸလုပ္ၾကံ၍၊ သကၠရာဇ္ ၉၉၀ျပည့္တြင္၊ နတ္ျပည္စံေတာ္မူသည္။ မင္းရဲဒိပၸက ဘေထြးေတာ္တို႕ကို၊ သစၥာတိုက္ေစသည္တြင္၊ ဘေထြးေတာ္တို႔က သစၥာကို မခံ၊ ရွမ္းျပည္ယြန္းျပည္သို႔ ခ်ီသြား၍၊ ရွမ္းယြန္စစ္သည္ရဲမက္လက္နက္ကိုင္အမ်ားတို႔ကို သိမ္း႐ုံးၿပီးမွ၊ အင္း၀သို႔ ခ်ီလာ၍၊ ေရာက္လွ်င္၊ မင္းရဲဒိပၸထားသည့္ ဗိုလ္မွဴးတပ္မွဴးတို႔ကို စီရင္ကြပ္ျမက္ၿပီးမွ၊ သာလြန္မင္းတရားႀကီး မင္းျပဳသည္။

ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္ေကာံဓ႐ီု




မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္ ဒှေျဇမ္ပါ ၁၅၊ ၂၀၀၇
သြက္သဂြံပတိုန္ဂုဏ္စရာဲကြးဘာမန္သေကက္သကာပႛဲကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္တုဲ ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္ ေကႜာန္ဏာေပဲါေကာံဓ႐ီုမြဲ ပႛဲဂႜံသှကႜှညးၿဗၜေရာင္ မာတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။ ပႛဲေကာံဓ႐ီု၀ြံ ႐ုဲစွ္လ၀္ကြးဘာမန္မသေကက္သကာ ဗႝတ္(၁၃)တႜတုဲ ဇိုန္ဏွင္အပ္ျပာပ္ကုဪတဆိပ္ၾကာ ဗြဲမခ်ဳိတ္ပႜဳိတ္ဒးရးေရာင္ ဒုတိယဥကၠ႒ မိပၠၜရတ္ လၜထ႟းကုဪနာဲမတ္သာင္ရ။

Friday, December 14, 2007

History of Syriam (2)


မုတၱမမွာ ၀ါရိရုမင္းမ႐ွိသည္ေနာက္ စံုလင္မင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ ေစာအိုမင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ ေဇာစိတ္မင္း။ ၎ေနာက္ ဇိတ္ပန္းမင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ ဗ်ညားရႏ ၱမင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ အကံေကာင္းမင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ ဗညားအဲေလာ။ ၎ေနာက္ ဗညားဦး မင္းျပဳသည္။ ထိုမုတၱမၿမိဳ႕တြင္မင္း႐ွစ္ဆက္ျပဳသည္အခိုက္။ ပဲကူးဟံသာမွာ ႏွစ္ဆယ္သုံးႏွစ္ႏွင့္ႏွစ္လေျခာက္ရက္ မင္းဆက္ျပတ္၍ေနသည္။

ဗညားဦးလက္ထက္တြင္မွ ေျခာက္ႏ်စ္စံၿပီး၍။ မုတၱမၿမိဳ႕မင္းဆက္ကုန္ေသာေၾကာင့္။ သကၠရာဇ္ ၇၁၆ခုတြင္။ ဗ်ညားဦး ဟံသာပဲကူးသို႔ လာ၍ မင္းျပဳျပန္သည္။ ဗ်ညားမ႐ွိေနာက္ ရာဇာဓိရာဇ္ မင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ ဗ်ညားဓမၼရာဇာမင္း၊ ၎ေနာက္ ဗ်ညားရန္ခိုက္မင္း၊ ၎ေနာက္ ဗ်ညားဘ႐ွဴး၊ ၎ေနာက္ ဗ်ညားက်မ္းေတာ၊ ၎ေနာက္ ဗ်ညားေထာ္၊ ၎ေနာက္ ဓမၼေစတီမင္း၊ ၎ေနာက္ ဗ်ညားရန္မင္း၊ ၎ေနာက္ တကာ႐ြပၸိမင္း၊ ၎ေနာက္ တပင္ေ႐ႊထီးမင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ သၼႎေထာရာဇာ တတိယပရိေစၦဒမင္းေပါင္း ၁၂ ဆက္ မင္းျပဳသည္အနက္။

သၼႎေထာရာဇာလက္ထက္ ေကတုမတီေတာင္ငူျပည္ႀကီးက ဆင္ျဖဴမ်ား႐ွင္မင္းတရားႀကီးဘုရားေသြးေသာက္ေတာ္ ၂၈ေယာက္ႏွင့္တကြ။ စစ္သည္ဗိုလ္ပါအလုံးအရင္းမ်ားႏွင့္ခ်ီလာသည္။ ပန္းေက်ာ္ေခ်ာင္းတြင္ သၼႎေထာရာဇာကို ေတြ႔လွ်င္ တိုက္၍ ေအာင္ျမင္ေတာ္မူသည္။ ဟံသာပဲကူးသို႔ ေရာက္ေတာ္မူမွ ဆင္ျဖဴမ်ား႐ွင္မင္းတရားႀကီးဘုရား ဟံသာပဲကူးအေနာက္ ျမင္းသီလာကုမ္းအရပ္တြင္ သကၠရာဇ္ ၉၂၇ခု နတ္ေတာ္လဆန္း ၄ရက္ ၅ေန႔ ၿမိဳ႕ျပအိုးတံခါးမွစ၍။ ၁၂ဌာဏကို တခ်န္တခါတည္း တည္လုပ္ေတာ္မူသည္။ သကၠရာဇ္ ၉၂၈ခုႏွစ္မွ ၿပီးသည္။ ၿမိဳ႕တံခါးေပါင္း ၂၀၊ တံေဇာင္းျပအိုးေပါင္း ၁၀၀၉၊ လမ္းမတဆယ္၊ လမ္းငယ္အမ်ားရံလွ်က္ ေရေျမာင္းသြယ္၍ တူးလုပ္ေစသည္။ က်ဳံးကား အတာ ၂၀၊ ေဇာက္ကား အေတာင္ ၂၀၊ ၿမိဳ႕တံခါး ၅၀မွာလည္း လုပ္သည္။ ၿမိဳ႕႐ြာအမည္းအတိုင္း သမုတ္ေတာ္မူသည္။ တံခါးအမည္ကား။ အေ႐ွ႕ေျမာက္ေထာင့္ ျပည္တံခါး။ ၎ကသည္ အင္း၀တံခါး။ ၎ကသည္ ေတာင္ငူတံခါး။ ၎ကသည္ စလင္းတံခါး။ ၎ကသည္ ဒလတံခါး။ အေ႐ွ႕ေတာင္ေထာင့္ ဇင္းမယ္တံခါး။ ၎ကသည္ အုံးေပါင္တံခါး။ ၎ကသည္ မိုးၫွင္းတံခါး။ ၎ကသည္ မိုးေကာင္းတံတား(တံခါး?)။ ၎ကသည္ ဒါး၀ယ္တံခါး။ အေနာက္ေတာင္ေထာင့္ ကေလးတံခါး။ ၎ကသည္ မိုးနဲတံခါး။ ၎ကသည္ ေညာင္ေ႐ႊတံခါး။ ၎ကသည္ သာရာ၀တီတံခါး။ ၎ကသည္ သိန္နီတံခါး။ အေနာက္ေျမာက္ေထာင့္ ယိုးဒရားတံခါး။ ၎ကသည္ တနသာၤရီတံခါး။ ၎ကသည္ မုတၱမတံခါး။ ၎ကသည္ ပုကံတံခါး။ ၎ကသည္ ပုသိမ္တံခါး။ တံခါးေပါင္း ၅၀ လုပ္ရသည္။ ၿမိဳ႕႐ြာျပင္ က်န္သည့္ ပခန္ႀကီးၿမိဳ႕သားတို႔ကို ၿမိဳ႕႐ိုးတေလွ်ာက္ ထမ္းပင္လမ္းဆုံလမ္းခြမ်ားကို အုံးပင္စိုက္ရသည္။

ဟံသာ၀တီနယ္႐ွစ္ရပ္ သတ္မွတ္သည္ကား အေ႐ွ႕ကို ယြန္းစလင္း၀င္ၿမိဳ႕၊ အေ႐ွ႕ေတာင္ကို ဒီေခ်ာင္း၀တဘက္ မုတၱမေျမႏွင့္ေက်ာခိုင္း၊ ေတာင္ကို ၀င္ေလးေခ်ာင္းတဘက္ သံလွ်င္ေျမႏွင့္ေက်ာခိုင္း၊ အေနာက္ကို ဘကိုးေခ်ာင္းတဘက္ကို လက္ထုံးျပဳ၍ ေ႐ႊဒဂံုဘုရား႐ွင္ေျမစပ္၊ အေနာက္ကို ပအိုင္ေျမထိ ကတၱဳတင္ေခ်ာင္းအေနာက္ေျမာက္ေထာင့္ကို ေအာက္ေျမကုန္းသာရာ၀တီႏွင့္ေက်ာခိုင္း၊ ေျမာက္ကို ရဲႏြ႔ဲေခ်ာင္းထိ ေတာင္ငူေျမႏွင့္ေက်ာခိုင္း၊ အေ႐ွ႕ေျမာက္ကို သံဆိတ္ေက်ာက္ေမွာ္။

သည္နယ္႐ွစ္ဆယ္သတ္မွတ္အတြင္းတြင္။ ၿမိဳ႕ရန္ ၃၂ၿမိဳ႕အမည္ကား။ မင္းရဲလွၿမိဳ႕၊ နဲရၫၥညၿမိဳ႕၊ ထန္းေတာၿမိဳ႕၊ တီတြတ္ၿမိဳ႕၊ ေဇာင္းတြံၿမိဳ႕၊ ေကာလံယၿမိဳ႕၊ တလႏြံၿမိဳ႕၊ ဘိုင္းတာၿမိဳ႕၊ လဲေျပာသလြန္ၿမိဳ႕၊ တုန္းခန္းရဲႏြ႔ဲၿမိဳ႕၊ ေၾကာက္ေမာ္ၿမိဳ႕၊ ဒုစရာဇ္ၿမိဳ႕၊ စစ္ေတာင္းၿမိဳ႕၊ ဘန္းၿမိဳ႕၊ အႆၿမိဳ႕၊ နည္ဆုၿမိဳ႕၊ ယြန္းစလင္းၿမိဳ႕၊ ၀င္ၿပိဳင္းၿမိဳ႕၊ ဒင္းမဲၿမိဳ႕၊ တကာ႐ြတ္ပိၿမိဳ႕၊ ေကာခုၿမိဳ႕၊ ဇ႐ြဲအုံးၿမိဳ႕၊ ေမာ္လုံၿမိဳ႕၊ လကြန္းဗ်ည္းၿမိဳ႕၊ အခရိန္ၿမိဳ႕၊ ေဖာင္းနင္းၿမိဳ႕၊ ေမာ္ဘီၿမိဳ႕၊ စကုၿမိဳ႕၊ ေလာေကာၿမိဳ႕၊ လိုင္ၿမိဳ႕ဟူ၍ ၃၂ၿမိဳ႕အမည္သမုတ္ေခၚေ၀ၚသည္။

မင္းတရားႀကီးႏွင့္သစၥာေတာ္ေသာက္ဘက္ေသြးေသာက္ေတာ္ႀကီးရင္ကား။ မေကာ္႐ြာစားနႏၵသူရိယခံခႏို၊ ဂုဏၰသီရိေဇရေနာ္ရထာခံ ပုသိန္ၿမိဳ႕စားငရဲေဆြ၊ ေဇယမဟာႀကီးခံ ေျမာက္ေတာင္မင္းသရေဇရခံ ခဘုံစား။ ေျမပဲစား။ ခတီး။ စလင္းစား။ ေက်ာ္ထင္းဘြ႔ဲခံငေထြးျဖဴ။ တရေက်ာ္ခံ ေ႐ႊထိုင္၊ ငေအာင္ႏိုင္ အမည္မရခင္ ေသ။ ဇင္႐ိုင္စားေပၚၿမိဳ႕ႀကီးစား ငအုန္းႂကြယ္။ ကြန္းဘုံစား ငေထြစစ္။ ေၾကာက္ရစ္စားငေပါက္သစ္။ စစ္ေတာင္းစားအသ၀တ္ဘြ႔ဲခံ ငသံၾကယ္။ ဘ၀႐ွင္မင္းတရားႀကီးအမည္ေတာ္ငရဲထြတ္။ ပ်ံခ်ီႀကီးခံငသိဒၶတ္။ ကႏၷီစားေဇယဘယခံငသူေတာ္။ ပခန္းစားသင္ခယာခံငေသာ္တ။ ၀ဲဓားရာဇသင္ခ်ံခံငေထြးၫုိ။ ၾကက္သာရြာစားငဘယံ။ မုတၱမစားသီရိေဇယေက်ာ္ထင္ခံသုကၡ၀တီစား၊ ငေႏွာင္း။ ေနာ္ရထာႀကီးခံငျပည္၀။ စစ္ကိုင္းစားသေရစည္သူခံေပါက္လွသက္႐ွည္ေက်ာ္ထင္ႀကီးခံငစံသူ။ မင္းရဲသိန္ခသူခံပစ္ပနာစားငေထြးႀကိဳင္။ ေသြးေသာက္ေတာ္ႀကီး ၇အေပါင္း ၂၈တို႔ႏွင့္။

အရပ္ရပ္မက်ဳိးႏြံသမွ်ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားကို သိမ္း႐ုံးလုပ္ၾကံေတာ္မူ၏။ ေနျပည္ေတာ္ဟံသာ၀တီၿမိဳ႕ေရာက္လွ်င္ အရပ္ရပ္အစို႔အငန္းဖြဲ႔ေတာ္မူသည္။ သကၠရာဇ္ ၉၄၃ ခု တေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၆ရက္ ၄ေန႔၊ ဆင္ျဖဴမ်ားရွင္မင္းတရားႀကီးဘုရား နတ္ျပည္စံေတာ္မူသည္။ ၎သကၠရာဇ္တြင္ သားေတာ္မဟာဥပရာဇာငါးဆူဒါယကာ ေ႐ႊထီးေ႐ႊနန္းကို စိုးအုပ္ေတာ္မူသည္။ ၎သားေတာ္ႀကီးအႀကီးကိုလည္း။ မဟာဥပရာဇာအမည္ကို သနားေတာ္မူသည္။ ေတာင္ငူမွာလည္း ကိုးသိမ္းသခင္ဘုရင္မင္းေခါင္မရွိေနာက္ သားေတာ္မင္းေက်ာ္ထင္ေရႊန္စံမင္းကို ေတာင္ငူၿမိဳ႕ကို သနားေတာ္မူသည္။ ၎သားေတာ္နတ္ရွင္ေနာင္ကိုလည္း ေတာင္ငူမဟာဥပရာဇာကို သနားေတာ္မူသည္။

၉၄၉ခု ယိုးဒယားျဗနရာဇ္ခ်ားနား၍။ သားေတာ္မဟာဥပရာဇာ သားေတာ္ျပည္ဘုရင္ သတိုးဓမၼရာဇာေယာက္ဖေတာ္နတ္ရွင္ေနာက္တို႔ကို ဆင္လုံးျမင္ရင္မ်ားႏွင့္ခ်ီ၍ လုပ္ၾကံေစသည္။ အင္းေတာင္အရပ္ေရာက္လွ်င္။ စစ္အဂၤါက်င္းပ၍ေနသည္အခိုက္။ ယိုးဒယားျဗနရာဇ္က စိန္ေျပာင္းႏွင့္လႊတ္၏။ ဆင္ဦးကင္းေပၚတြင္ သားေတာ္ဥပရာဇာ အနိစၥေရာက္သည္။ မဟာဥပရာဇာမ႐ွိေနာက္ အင္း၀မင္းရဲေက်ာင္စြာကို ဟံသာ၀တီသို႔ ေခၚ၍၊ မဟာဥပရာဇာကို သနားေတာ္မူသည္။

ေနာက္တလိုင္းအမတ္၊ လင္ဇင္းအမတ္တို႔ကို မယုံမၾကည္ေတာ္မူ၍။ လူအမ်ားတေထာင္ခန္႔ ကြပ္ျမက္ေတာ္မူသည္။ က်န္သည့္တလိုင္းထြန္းလင္ဇင္းတို႔လည္း။ ဇင္းမယ္၊ ေတာင္ငူ၊ ေညာင္ရမ္း၊ ယိုးဒယားတို႔သို႔။ အသီးသီးေျပး၀င္သည္ႏွင့္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕၊ ျပည္ၿမိဳ႕၊ လင္ဇင္း၊ မုတၱမ ခမည္းေတာ္ႏိုင္ငံေတာ္ ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားလည္း အသီသီးခ်ားနားပုန္ကန္ေလသည္ႏွင့္။ ဟံသာ၀တီၿမိဳ႕ကိုလည္း ေတာင္ငူရခုိင္ ၂ ၿမိဳ႕၀န္၏လုပ္ၾကံသည္။ ငါးဆူဒါယကာသားေတာ္ျပည္ဘုရင္ ေတာင္ငူသို႔၀င္၍ ခမည္းေတာ္ကို ခ်ားနားေလသည္။ ဟံသာ၀တီျပည္ႀကီးလည္း မ်ားမၾကာ ပ်က္စီး၍ စြယ္ေတာ္သပိတ္ေတာ္မွစ၍ ငါးဆူဒါယကာကိုႏွင့္တကြ။ ေတာင္ငူသို႔ ခ်ီေရာက္ၾကေလသည္။ ေတာင္ငူသို႔ ေရာက္လွ်င္ နတ္ရွင္ေနာင္မယ္ေတာ္ႏွင့္။ နတ္ရွင္ေနာင္တို႔ေရတဲနန္းေတာ္တြင္ လုပ္ၾကံ၍ ငါးဆူဒါယကာ အနိစၥေရာက္သည္။

သကၠရာဇ္ ၉၆၀ ျပည့္တြင္ ေညာင္ရန္းၿမိဳ႕စား။ မင္ရဲနႏၵမတ္သည္ ေတာင္ငူဘေထြးေတာ္။ ဘေထြးေတာ္ျခားနား၍ အားမဲ့အားကိုးဆရာေတာ္ကို တိုင္ပင္၍ ေစာနာပူရၿမိဳ႕ကို သကၠရာဇ္ ၉၆၅ခု တီထြဋ္ျပဳစုေတာ္မူသည္။ ၉၆၄ခု သီေပါေညာင္ေရႊမိုးနဲသိႏၷီၿမိဳ႕႐ြာမ်ားကို လုပ္ၾကံေတာ္မူ၍ အျပန္ေ႐ႊသာေလ်ာင္းဘုရားရွင္သို႔ ေရာက္ေတာ္မူမွ နတ္ျပည္စံေတာ္မူသည္။

Thursday, December 13, 2007

To reflect and ... Act


The difference between the poor countries and the rich ones is not the age of the country.
This can be shown by countries like India and Egypt, that are more than 2000 years old and are poor.
On the other hand, Canada, Australia and New Zealand, that 150 years ago were inexpressive, today are developed countries and are rich.
The difference between poor and rich countries does not reside in the available natural resources.
Japan has a limited territory, 80% mountainous, inadequate for agriculture and cattle raising, but it is the second world economy.
The country is like an immense floating factory, importing raw material from the whole world and exporting manufactured products.
Another example is New Zealand which does not plant coco but has the best chocolate of the world.
In its little territory, they raise animals and plant the soil during four months per year.
Not enough, they produce the dairy products of the best quality.
It is a small country that transmits an image of security, order and labor, which made it the world's strong safe.
Executives from rich countries who communicate their counterparts in poor countries show that there is no significant intellectual difference.
Race or skin color are also not important: Immigrants labeled lazy in their own countries of origin are the productive powers in rich European countries.
What is the different then? The different is the attitude of the people, framed along the years by the education and culture.
On analyzing the behavior of the people in rich and developed countries, we find that the great majority follow the following principles in their lives:
1. Ethic, as a basic principle
2. Integrity
3. Responsibility
4. Respect to the laws and rules
5. Respect to the rights of other citizens
6. Work loving
7. Strive for saving and investment
8. Will of super action
9. Punctuality.

In poor countries, only minority follow these basic principles in their daily life. We are not poor because we lack of natural resources or because nature was cruel to us. We are poor because we lack of attitude. We lack the will to imply with and teach these functional principles of rich and developed societies.

If you love your country, let these words spread among your community and Change, Act!

Tuesday, December 11, 2007

The History of Syriam

တႝဟ္နသဂြံထိင္ဒက္မင္မြဲအခိုက္ကႝာသုေတသနတုဲ မအေရ၀္မံႝဳကုဪအဓိပၸါယ္ပေရံပေရံညံင္ရၜ “တလာင္၊ တလိုင္း” တံဂွ္ အဲဆက္ရပ္စပ္အာအတိုင္မူလိက္ေၾတံဂွ္ရ။ ဒႝာဲမလိက္ “တလာင္၊ တလိုင္း”ဂွ္ စၞတ္သမၱီလ၀္အတိုင္ဂကူမန္တံတီလ၀္ဂွ္ညိ။

ပႛဲ၀င္ဍဳင္ေၾသင္၀ြံေလ၀္ ၀င္ဗၞာတံေစာန္ျပံက္လုပ္မံင္တုဲ အရာလုဪဒွ္သၝဳ၊ အရာလုဪဒွ္ေစာင္ဂွ္ ကပွ္႐ုဲေကတ္ရ။ လိက္၀င္၀ြံ အၥာ၀င္ J.S. Furnivall, I.C.S. ဗွ္လ၀္ ပႛဲေကာံဓ႐ီုေဇႝာ္ေလၞင္သႝာံ က၀္လိက္လၢဳင္ (တကၠသဪုလၢဳင္) ပႛဲ ၁၉၁၅ သႝာံ၊ ဂိတုဂ်ာန္ၫူ၀ါရှ ၂၉ တုဲ ေကႅင္ဓမံက္ထ႟းလ၀္ ပႛဲဂ်ဳဪနၜသုေတသနမန္ဗၞာ (Vol.IV.V Pt.I (1-11, Pt.II (49-57), Pt.III (129-139), Pt.IV (139-151) ေရာင္သဂြံတီေကတ္တုဲ သတ္ဒတ္အဲပၱဳိန္ထ႟းလ၀္ပႛဲဗႜံက္၀ြံ အဲကလိဂြံႏူကုဪအၥာထ၀္ေသာန္ (အၥာထြန္းသိန္း)ရ။ သြက္ရဲပမံင္သုေတသနဂမႜဳိင္ဂွ္ ေဖ်ံစိုတ္တုဲ ရပ္စပ္အာနဒဒွ္သတ္ဒတ္ဂမႜဳိင္မာန္ေရာင္ဂွ္ ဘိက္လၞိင္ဏာရ။ ဒုင္စသိုင္ပၚပဲါဆာဲဇၜညာဏ္အိုတ္ညိအၜ။

The chronicle of Syriam whick I give here, together with a translation and a few notes, was originally discovered by me in a monastery in Syriam. This copy was defective, but another copy almost complete was found a mong the palm leaf mss. In the Bernard Free Library. I have compared it with Phayre’s History, with the Buch des Ragawan translated into German from the Talaing by Professor Schmidt, and published by the University of Vienna, 1906, and also with the sketch of Talaing History given in Lloyde=’s Gazetteer of the Rangoon District, of which I know but one copy _ that in the District Library of the former District of Hanthawaddy. This book might well be re-printed by Government. It gives much information about the administration in the early days which can not elsewhere be obtained. For the earlier legends the Mun Yazawin, compiled by U Naw, a co-adjutor of Phayre in the preparation of his history, has been consulted, while some of the notes are taken from bazaar chronicles of Pegu and Toungoo and from thamaings and play books.

To the Hon U Bah Too, U Tun Nyein and Mr. Duroiselle I am indebted for assistance given both in the translation and notes, and in particular to four elders of Syriam whose names I have unfortunately mislaid.

It must be admitted that some of the matter is uninteresting . But several of the legends are worth reading and several points of detail regarding Burmese administration deserve permanent record. Perhaps the chief claim of the work to perusal is that it is the only translation into English of any local Burmese chronicle which has been published as a whole during recent years. It is believed that there are many similar chronicles, and if these were translated and collected before they are lost considerable light would probable be thrown on many obscure passages of Burmese history.

သံလွ်င္ရာဇ၀င္။

နေမာတႆဘဂ၀ေတာအရဟေတာသမၼာသမၺဳဒၶႆ။

ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေတာ္မူေသာ၊ သုံးလုထြဋ္ျမတ္စြာဘုရားသည္၊ ေဗာဓိပလႅင္ကုိ ေအာင္ျမင္ေတာ္မူ၍၊ ၇-၀ါေျမာက္ေတာ္မူေသာအခါ၌၊ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဘူးေသာ မိနတ္သားအား၊ ေမြးေက်းဇူးကိုဆပ္အံ့ေသာငွါ၊ တာ၀တိသၤာနတ္ျပည္၌၊ ၀ါတြင္းသုံးလပတ္လုံး တရားေဟာေတာ္မူၿပီးလွ်င္၊ အေနာက္ေျမာက္ေထာင့္သို႔မ်က္ႏွာေ႐ွး႐ႈႂကြေတာ္မူသည္တြင္၊ ဟံသာကုမ္းအေရွ႕သို႔ေရာက္သည္ကာလ၊ ဟသၤာဖိုမ၊ ေကာင္းကင္သို႔ျပန္၍၊ အေတာင္ႏွစ္ဘက္ရွက္လွ်က္ပူေဇာ္သည္ကို၊ ဘုရားသခင္ ျမင္ေတာ္မူ၍ ျပဳံးေတာ္မူသည္။ စြယ္ေတာ္ေရာင္ ထြန္းေတာက္သည္ကုိ၊ အရွင္အာနႏၵာျမင္၍၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာတရားမင္းဘုရား၊ အဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္၊ ျပဳံးေတာ္မူသနည္းဟုေလွ်ာက္ရာတြင္၊ ခ်စ္သားအာနႏၵာ၊ ထိုဟသၤာဖိုမျပန္၀ဲေသာအရပ္၌ငါပရိနိဗၺာန္ယူေတာ္မူသည္ေနာက္၊ အႏွစ္ ၁၃၆-ႏွစ္႐ွိေသာအခါ၊ ဟံသာျပည္ႀကီးျဖစ္လတၱ႔ံဟူ၍ သုံးလုအထြဋ္ဘုရားသခင္ဗ်ာဒိတ္ေပးေတာ္မူသည္။

ထိုသို႔ဘုရားသခင္ဗ်ာဒိတ္ေပးေတာ္မူသည္အတိုင္း။ ၁၃၆-ႏွစ္ေရာက္လွ်င္၊ တကၩန္းေနျပည္ကုလားတုိ႔သည္၊ သေဘာၤ-၇-စင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕႐ြာရွာမည္လာလတ္သည္တြင္။ ဟံသာကုမ္းအရပ္ကုိေတြ႕၍၊ လွည့္ပတ္ၾကည့္႐ႈၿပီးလွ်င္။ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္သည္ကိုျမင္လွ်င္။ အစြဲအမွတ္ျဖစ္စိမ့္ေသာငွာ။ လုံးပတ္ငါးထြားအလ်ားခုနစ္ေတာင္ရွိေသာသံတိုင္စိုက္ထားခဲ့ၿပီး၍။ ခ်င္းတို႔အရွင္ရွိရာၿမိဳ႕႐ြာသို႔ျပန္သြားေလသည္ႏွင့္။ တလိုင္းတုိ႔လည္းဗ်ာဒိဟသိုက္စာရွိသည္အတိုင္း၊ ဟံသာကုမ္းသို႔ၿမိဳ႕တည္မည္သြား၍ၾကည့္လတ္သည္တြင္။ ကုလားတို႔ကစိုက္မွတ္ေသာသံတိုင္ကို ေတြ႕ျမင္ေလေသာေၾကာင့္တလိုင္းတို႔သည္၊ ဥပါယ္တမည္အၾကံႏွင့္သံတိုင္ကိုႏႈတ္၍ ေရႊလင္းပန္း၇ခ်ပ္၊တစဥ္၉ခုႁမႈပ္ထားၿပီးလွ်င္ သံတိုင္ကိုစိုက္ျမဲစိုက္ေလသည္ႏွင့္ကုလားတို႔လည္း၊ ၿမိဳ႕တည္မည္ဟူ၍သေဘာၤအမ်ားႏွင့္လာသည္။ တလိုင္းတို႔လည္းၿမိဳ႕တည္မည္၊ ဟံသာကုမ္းအရပ္သို႔လာေရာက္ၾက၍။ ငါတည္ရသင့္သူတည္ရသင့္ညင္းဆိုရသည္တြင္။ ကုလားတို႔ကငါတို႔မွတ္သည့္ သက္ေသသံတိုင္ရွိပါလွ်က္၊ အဘယ္ေၾကာင့္မင္းတုိ႔ၿမိဳ႕တည္ရမည္ေလာဆို၏။ တလိုင္းတို႔ကလည္းငါတို႔သာတစဥ္ ၉ ခု၊ ေ႐ႊလင္ပန္း ၇ ခ်ပ္ႏွင့္မွတ္ရင္းမွတ္ဦးျဖစ္သည္။ မင္းတို႔မွတ္သည့္သံတိုင္မွာ ငါတို႔ေနာက္မွမွတ္ထားသည္သံတိုင္သာျဖစ္သည္ဆိုသည္တြင္။ မည္သူလွ်င္မွတ္ဦးျဖစ္မည္ကိုတူ၍ၾကည့္ၾကေသာ္။ သံတိုင္ေအာက္တြင္ေရႊလင္ပန္း ၇ ခ်ပ္၊ တစဥ္ ၉ ခုကိုေတြ႕ျမင္ေသာေၾကာင့္။ ကုလားတို႔ကမညင္းမဆိုႏိုင္၍၊ ခ်င္းတို႔ၿမိဳ႕႐ြာသို႔ျပန္သြားေလသည္။

ဘုရားသခင္ဗ်ာဒိတ္ေပးသည္အတိုင္း။ ႏွစ္သကၠရာဇ္ေရာက္၍တလိုင္းတို႔ကၿမိဳ႕တည္မည္ျပဳရာတြင္။ ဘုရားသခင္ဗ်ာဒိတ္ေပးေတာ္မူသည့္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာေၾကာင့္။ သိၾကားမင္းကိုယ္တိုင္ေစာင္မစီရင္သည္။ သကၠရာဇ္ ၅၁၄ခု-တပို႔တြဲလျပည့္ေက်ာ္ ၁ ရက္ ၂လာေန႔ ဟံသာကုမ္းတြင္ၿမိဳ႕တည္ၿပီးမွ။ပဲကူးဟံသာအမည္သမုတ္၍။ သမလ၊၀ိမလညီေနာင္ႏွစ္ပါးတို႔အားေပးအပ္ေတာ္မူသည္။

ေနာင္ေတာ္သမလမင္းျပဳသည္။ ေနာင္ေတာ္မရွိလွ်င္ညီေတာ္၀ိမလမင္းျပဳသည္။ ၀ိမလမရွိေနာက္အသားမင္း ၃-မရွိေနာက္အရိႏၵ၊အရိႏၵမင္း၄၊ ၎ေနာက္မဟိသၤာရာဇာမင္း၅၊ ၎ေနာက္ နဂေႏြာမင္း ၆၊၎ေနာက္မိဂါဒိပၸမင္း ၇၊ ၎ေနာက္ဂစၧမိယမင္း ၈၊ ၎ေနာက္မဏုလမင္း ၉၊ ၎ေနာက္သတၱရကႏၷမင္း ၁၀၊၎ေနာက္မႏုရာဇာမင္း ၁၁၊မိဂါဒိပၸမင္း ၁၂၊ ၎ေနာက္သိခၤလမႏၵမင္း ၁၃၊၎ေနာက္ဥပရာေဇာမင္း ၁၄၊၎ေနာက္ပုဏၰာရိကမင္း ၁၅၊၎ေနာက္တိႆမင္း ၁၆၊ ပဌမပရိေစၦဒမင္းေပါင္း ၁၇ ဆက္ရွိသည္။ေနာက္ဟံသာပဲကူးၿမိဳ႕ ၁၃ ႏွစ္ေတာျဖစ္ေလသည္။

ႏွစ္ရွည္လမ်ားရွိမူဒုတိယပရိေစၦဒပကအဘယကာမဏိအမတ္၊ ဟံသာ၀တီၿမိဳ႕ကိုျပဳစုသည္ႏွင့္မ်ားမၾကာအဘယမာမဏိလည္း။ ပုကံမင္ူကိုခ်ားပံုကံ၍၊ဟံသာ၀တီတြင္မင္းျပဳသည္။ ၎ေနာက္ကလ်ာမင္းျပဳသည္၊၎ေနာက္တရားပ်ားမင္းျပဳသည္လက္ထက္တြင္။ မုတၱမမွာ၀ါရိ႐ုမင္းျပဳသည္ကာလ၊ ပုကံၿမိဳ႕ကဟံသာ၀တီသို႔ တရပ်ားကိုတိုက္မည္ဗိုလ္ပါအမ်ားခ်ီလာ၍ တရပ်ားက ၀ါရိ႐ိမင္းသို႔လက္ေဆာင္ပဏၰာအမ်ားႏွင့္စစ္ကူပါမည္အေၾကာင္းေစသည္တြင္။ ၀ါရိ႐ုမင္းလည္း စစ္သည္ဗိုလ္ပါအမ်ားႏွင့္ခ်ီလာ၍ ဟံသာ၀တီကကူညီတိုက္ေလ၏။ ပုကံစစ္သည္တို႔လည္းမရပ္မခံႏိုင္ဆုတ္သြားေလသည္။

၀ါရိ႐ုမင္းလည္း အမႈၿပီး၍မုတၱမသို႔ ျပန္မည္တြင္။ တရပ်ားက၀ါရိ႐ုမင္း ေက်းဇူးသည္ ကၩႏု္ပ္တြင္ႀကီးေပသည္။ ေက်းဇူးကိုဆပ္လိုသည္လင့္ႏွင့္ပါဆို၍ ရပ္ဆိုင္းေနသည္ႏွင့္စစ္သည္တို႔လည္း အမွတ္မဲ့ေတာအုံလွည့္ပတ္ေနသည္အခိုက္။ ၀ါရိ႐ုမင္းတြင္လူနည္းေၾကာင္းကိုၾကားသိ၍။ တရပ်ားကိုယ္ႏွင့္စစ္သည္ဗိုလ္ပါအမ်ား ၿမိဳ႕တြင္းကတိုက္မည္ခ်ီလာေၾကာင္းကို၊ ၀ါရိ႐ုမင္းသိျမင္လွ်င္။ ငါသည္သူ႕ခ်မ္းသာကိုရွာပါလွ်က္ ငါ့ကိုအက်ဳိးနည္းေအာင္ေက်းဇူးမဲ့ရန္မူလာသည္မွာ။ ဘုမၼစိုး၊ ႐ုကၡစိုး၊ အာကာသစိုး၊ ကမၻာေစာင့္နတ္ျမတ္အေပါင္းမွတ္ပါကုံတိုင္ၿပီးမွ။ ၀သုေႁႏၵနတ္လည္းသက္ေသခံပါဆို၍ ေ႐ႊဖလားႏွင့္ေရသြန္းၿပီးလွ်င္ဆင္ေပၚသို႔တက္၍ တပ္တြင္ရွိသည့္ရဲမက္စစ္သည္တို႔ကို သိမ္း႐ုံးၿပီးလွ်င္ စီးခ်င္းတိုက္ေလ၏။ တိုက္ၾကသည္ကာလ၀ါရိ႐ုမင္းဆင္ေျခဘုန္းလွံ႐ွည္ကိုင္တို႔က တရပ်ားမင္းကိုထိုးမိေသာေၾကာင့္။ ဆင္ေပၚကက်ေလ၍ ေသေလ၏။ ၀ါရိ႐ုမင္းလည္းဟံသာ၀တီကိုေအာင္ျမင္ၿပီးလွ်င္။ ေနရင္းမုတၱမၿမိဳ႕သို႔ျပန္သြားေလသည္ႏွင့္ ဟံသာ၀တီပဲကူးၿမိဳ႕လည္း။ မုတၱမေက်းျဖစ္ေလ၏။

ဆက္ပႜန္၊ ဆက္ရန္၊ To be continued...

Monday, December 10, 2007

ဂေကာံသၞတ္မန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္ေကာံဓ႐ီု



မတ္သာင္။ ၀ွတ္၀ုင္ ဒှေျဇမ္ပါ ၀၉၊ ၂၀၀၇

သြက္သဂြံသၝှဂႜိပ္ေသႝာ၀္ဂေကာံကီု၊ သြက္သဂြံလးအနာဂတ္ဂေကာံကီု၊ သြက္သဂြံပေလ၀္ပေလတ္စသြက္ေကာံဓ႐ီုေဇႝာ္ ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ကီု ရန္တၞံတုဲ ပႛဲတၝဲ၀ြံေဟင္ ႏူ ၁၂း၀၀နာဍှ စိုပ္ ၁၅း၀၀ နာဍှ ဂေကာံသၞတ္မန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္တံ ေကာံဓ႐ီုတၜ ပႛဲေၟာံခန္ေကာံဓ႐ီု၊ ဘာဗုဒၶဘာသာမန္၊ ဍဳင္၀ွတ္၀ုင္၊ တြဳဪရးေအန္ဒှယ်ာဏာ၊ ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္ေရာင္ မတ္သာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။

ပႛဲေကာံဓ႐ီုဂွ္ တႜဂုဏ္အၥာ၀ိသုဒၶေကုာံတႜဂုဏ္အၥာရာ၀ိက(မတ္သာင္္) ရင္တႜဳင္ဏာနဒဒွ္ၾသ၀ါဒါစရိယတုဲ ဥကၠ႒ဂေကာံနာဲစႏၵ ပဏာသဘာပတိရ။ ပႛဲေကာံဓ႐ီု၀ြံ ေဖ်ံဂြံသၢဳတ္သြာတ္မစပ္ကုဪေသႝာ၀္ဥပေဒ(၆)တင္တုဲ တင္ရန္တၞံဂေကာံကီု၊ ယၞဳဂေကာံကီု၊ တဆိပ္ဂေကာံကီု၊ အလာံဂေကာံကီု၊ ပိုဒ္ပၠင္ရင္ကီု၊ ဌာနဂအုပ္ဂေကာံကီု တုဲဒွ္အာအိုတ္ရ။ အာဂတႏူဏံ တၞံတၝဲအဒိုတ္ ဆက္သှကႜှအာတင္ဂႝင္မေသွ္မံင္ဂမႜဳိင္ေရာင္ ဂြံပ႐ိုင္ရ။

...

Saturday, December 8, 2007

သၞာန္သြဟ္ကုဪမိစၜဗုမန္ေကုာံမိသၨင္ထ၀္



မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ ဒှေျဇမ္ပါ ၈၊ ၂၀၀၇




တၝဲ၀ြံ နာဲမတ္ဒိပ္ဂြံအေခါင္သၞာန္သြဟ္မိစၜဗုမန္ေကုာံမိသၨင္ထ၀္ရ။ မိစၜဗုမန္ဂွ္ ဒွ္သၠဳိပ္ေယန္သႝာင္ပႛဲကမၼတှတၝဲဂကူမန္ ၆၁၀ါတုဲ မိသၨင္ထ၀္ဂွ္ ဒွ္ေကာန္ခေဒံညးရ။ မိစၜဗုမန္၀ြံ ဒွ္ညးဗေပင္ပါရမှသၠဳိပ္ဗဪုသာင္ရတ္ (ဗိုလ္မႈးဆာဲဍင္)တုဲ ေကာန္ႏူဂႜံႀသိဳဟ္ဂွ္ပန္၊ ေကာန္လြှစဂွ္ ပိႏြံရ။ ေကာန္ဂႜံႀသိဳဟ္ပန္ဂွ္ မာံဆာန္ဍဳင္မန္ (စုတိ)၊ မိေကွ္ဆာန္၊ ဗညာသာင္ရတ္မန္၊ မိသၨင္ထ၀္မဒွ္တုဲ ေကာန္လြှစပိဂွ္ မာံအံင္ျမဟ္၊ မိထ၀္ေရင္ ေကုာံ မိသိုက္နန္မဒွ္ရ။

ဟိုတ္ႏူဂ်ဳိင္ကႜဳင္အၾကာေပဲါပႝာန္တုဲ ညာတ္ေကာန္ပႝာန္မၢး ကၱဳဪဒွ္ဓရ္က႐ုဏာလၞဳိန္ညးဟီုရ။ ပ႐ူဒဒွ္ကေရင္လုပ္ဗတိုက္ဗဟဪုေဗာ္ဍဳင္မန္တၞိကီု၊ ပ႐ူညးထံင္ပ႐ိုင္ဗၞာတံေကတ္ပ႐ိုင္ ကႜာဟြံဂြံသီဗဟဪုေဗာ္ဍဳင္မန္တၞိကီု၊ ပ႐ူကေရင္ပန္နာဲပါန္ေညာအ္တံကီု ညးလၜမံင္လၞိဳန္ေဟင္။

သၞ၀္၀ြံ ဗွ္ရံင္သၞာန္သြဟ္အဲကုဪညးတံဍန္ဍန္ေဂႜံေဂႜံ...

မတ္ဒိပ္။ ။ ပႛဲကမၼတှတၝဲဂကူမန္သႝာံဏံ ေကတ္လ၀္တာလ်ဳိင္မုေရာ။
စၜ၊သၨင္။ ။ ေကတ္လ၀္တာလ်ဳိင္သၠဳိပ္ေယန္သႝာင္။
မတ္ဒိပ္။ ။ ေတၞင္ေတၞင္တၞဟ္တၞဟ္ သဂြံစှပ်းကုဪဂကူမန္တံ သႝာံဏံ မုရန္တၞံလ၀္ႏြံေရာ။
စၜ၊သၨင္။ ။ ပဲါႏူကုဪေလွ္ကြာဲဂွ္ ဆိင္လ၀္ဆတ္စုတ္ ပႜဇာတ္မန္ေခတ္ေၾတံမြဲ ... အဲဆိင္လ၀္ ဇာတ္မိစၜဗု၊ ဆဂး ... ဇာတ္စာမၼေဒ၀ှေလ၀္ ဒွ္မာန္။
မတ္ဒိပ္။ ။ အတိုင္ရန္တၞံလ၀္ဂွ္ ပေလ၀္ပေလတ္စ စိုပ္မံင္တရၜတၞာဂလိုင္ရဟာ။
စၜ၊သၨင္။ ။ လၞဳဟ္႓ိုတ္က၀က္ ဟီုစဂြံကီုရ။
မတ္ဒိပ္။ ။ စပ္ကုဪတာလ်ဳိင္တုဲ ခုိဟ္ကုဪပေရံ႓ါ ဗီုလုဪဒးဆုဪဂဗမံင္ကုီေရာ။
စၜ၊သၨင္။ ။ ရန္တၞံကုဪသဂြံမင္မြဲအခိုက္ကႝာဂကူဇကုရေလ၀္ ေကတ္လ၀္တာလ်ဳိင္ဏံ၊ ခုိဟ္ကုဪပေရံဂွ္ ဟီုေထာံညးမြဲက၀က္က၀က္ပႜန္ေတွ္တုဲရ၊ ေကႜာန္ကေမႜာန္ညးဂလိုင္ေတွ္ ဓရ္ေအင္ဒုင္မြဲ ကိစၥေဇႝာ္မံင္တုဲ ယ၀္သေအင္ဒုင္အာမာန္ေတွ္ ခုိဟ္ကီု ပေရံကီု ေဍံဒွ္အာျဇဟတ္ဇကုဖအိုတ္တုဲ အံင္ဇႝးေလာဲသြာေဏာင္ဟံြေသင္ဟာ။
မတ္ဒိပ္။ ။ မုမိက္သဂြံလၜစကုဪဂကူမန္တံေရာ။
စၜ၊သၨင္။ ။ ဂကူမန္ကုဪမန္ ႐ီုဗင္မင္မြဲညးသၠံညိ၊ ဆက္ေကတ္အာတာလ်ဳိင္ဂကူ ညှညှသာသာအိုတ္ညိ။


Thursday, December 6, 2007

Some Place-names in Monland (Lower Burma): Pegu (ပဲခူး) = Paikhu

In the Glass Palace Chronicle and U Kala's Burmese History, this town is frequently referred to as (ဥႆာပဲခူး) Ussa Paikhu _ the classical and native names being put together. (ပဲခူး) Paikhu is the spelling used by the Burmese writers. It is, however, written (ဗေဂါ) Bago in Mediaeval Mon which word first occurs in (မုစလိႏၵ) Mucalinda Inscription set up by Mon King Dhammaceti, and its meaning is "beautiful". Later, it is spelt in many different ways, such as

(a) ဗေဂါ = Bago
(b) ဗေဂါ၀္ = Bagow
(c) ပဂို၀္, ပဂဪု = Paguiv
(d) ပဂ၀္ = Pagaw
(e) ဘေဂါအ္, ဘေဂါ = Bhago.

(a), (b), (c) and (d) have the same meaning and the change in spelling is philologically possible, but as regards the last name (ဘေဂါအ္, ဘေဂါ) Bhago', the change from (၀္) 'w' into (အ္) 'a' is very uncommon in Mon language. Moreover, it has a different meaning altogether, (ဘ) Bha = to cheat or cheating; (ေဂါအ္, ေဂါ) go' = to obtain. Hence it is a town obtained by cheating.

The last name gave rise to a legend found in many of the Mon and Burmese historical writings as follows: _
Once upon a time, Pegu was under the sea. As time passed, a shoal appeared in that place. A sailing boat which came from India for trading with "the eastern lands" became stranded there. Thereupon (ငဒူလာ) Na Du La and (ငဘာပါ) Na Bhapa who were captains of the boat foretold that in time to come that place would become at fertile island and therefore they buried in the earth nine brass trays as evidence of their claim to the island. Later on, two Burmese named (ငေၾကာင္) Na Gron and (ငက်ား) Na Kya discovered the place and wishing to claim that they were the first discoverers, they buried nine basket-fuls of green-grams (ပဲေနာက္) underneath those nine brass trays. Then the two Mons called (ငေအာက္ပိ) Na Ok Pi and (ငေအာက္ဆံ) Na Ok Cham came upon the scene and as they wanted to have the p;ace, they buried nine iron hooks below the green-grams and the brass tryas. Many years afterwards the descendants of those men found the account of the place in the respective records left by their ancestors and so they came in search of the place and found it a fertile and pleasant island. A dispute arose among the claiments to the island and therefore they dug up the place and found the nine hooks all beneath the green-grams and brass trays, with the result that the island was given to the Mons. As it was obtained by cheating, it was known as (ဘေဂါအ္, ဘေဂၚ) Bhago'.
Some Burmese writers, however, think that the name (ပဲခူး) Paikhu has come from (ဥပါယ္ခိုး) Upay Khui. (ဥပါယ္) Upay is corrupted from (Pali) Upaya wich means a trick and (ခိုး) Khui in Burmese means " to steal". So it is a twon stolen by trick. But I do not think that the Burmese word (ခိုး) Khui would be used in a Mon place-name. I am, therefore, of the opinion that in view of the very strong evidence found in the inscription of (မုစလိႏၵ) Mucalinda Pagoda, (ဗေဂါ) Bago is the original name of Pegu, meaning " a town of beauty". Like Rangoon, Pegu is an ancient town in Ramannadesa. It has two classical names (1) (ဟံသာ၀တှ) Hamsawati and (2) (ဥႆာလ) Ussala. These classical names are frequently used in both Mon and Burmese literary and historical works. However, the name "Hamsawati" is more comly used by the people. In the Mediaeval Mon inscription set up by King Dhammmaceti near the (မုစလိႏၵ) Mucalinda Pagoda in Pegu, it is referred to as Hamsawati the meaning of which is "the city of (Hamsa) swans". The legend for this name is as follows: _ Hundreds of years ago, two swan, make and female perched (one upon another) on a small shoal as big only as the palm of a human hand, and this later became the fertile island of Pegu. As regards (ဥႆာလ) Ussala, it is first mentioned in the (ပရိမထှးလႈိင္႐ွင္) Parimma Thihuinrhan Inscription, set up by King Kyansitta in the year 1107 A.D. Some Burmese and Pali scholars believe that (ဥႆာလ) Ussala is corrupte4d from Orrisa, the name of a province in ancient India. I am, however, inclined to think that (ဥႆာလ) Ussala is a separate name by itself having its own approapriate meaning. For if the word Orrissa were to be corrupted into (ဥႆာလ) Usssala, (ၾသ) O has to be changed into (ဥ) U, (ရိ) ri dropped and (လ) la added. Although the changing, dropping and adding of letters in this manner cannot be said to be impossible, it is to be regarded as improbable. Moreover, (ဥႆာလ) Ussala which is shortened later into Ussa has its won meaning. It is a combination of two Pali words, (ဥ) U and (သာလ) Sala. (ဥ) U means mounting, going up or increasing in height and (သာလ) Sala essence or wealth and the city of (ဥႆာလ) Ussala means therefore, "the city of mounting wealth." Although that city at the present is an inland town, formerly it was a sea port of great prosperity.
By Prof. E Maung M.A.

Wednesday, December 5, 2007

ဆုဪဂဗတက္ေ၀င္က်ာကုသၞာကေမႜာန္ဟံင္ျပာ္ကက္ဋေလက္မြဲ


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္၊ ဒှေျဇမ္ပါ ၃၊ ၂၀၀၇

တၝဲ၀ြံ အေဃာဂေကာံေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္(ဗကမ)ေကာံဓ႐ုီမံင္ဂွ္ ညးၿဗၜအေမရိကာန္မြဲ စိုပ္ကႜဳင္ကေရာံနာဲေကာန္ယကၡတုဲ သၞာန္သွ္ဏာပ႐ူဂကူမန္ေကုာံလညာတ္ဗုဒၶဘာသာရ။ နာဲမတ္ဒိပ္ကုဪနာဲရတ္ရတ္ ဒုင္ကၞဳဲတက္က်ာကုဪညးရ။ ယၞဳညးဂွ္ ပိုယ္ကုဪလ၀္ မိဟံင္ျပာ္တုဲ အတိုင္ဂွ္ေဟင္ ရပ္စပ္အာပႛဲသၞာန္သြဟ္၀ြံရ။ ဗြဲကိုပ္ကႜာ ဆက္မိတ္ေကုာံရင္သၠံတုဲ သၞာန္သွ္တက္က်ာအတိုင္သၞ၀္၀ြံရ။

မိဟံင္ျပာ္။ ။ ပႛဲဗုဒၶဘာသာ ဆာန္ (Love) ကုဪ လ်ဳိင္ (Responsibility) မၢးဂွ္ မုမြဲ သဒွ္ေရာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ဆာန္ဂွ္ ႏြံ႓ါသာ္၊ ဆာန္တဏွာကုဪဆာန္ေမတၱာ၊ ဆာန္တဏွာဂွ္ ဟြံဓ၀္ယာတုဲ ဆာန္ေမတၱာဂွ္ ဒွ္ဗဗြဲဓရ္ ႏြံကုဪအေခါင္တုပ္သၞဟ္ သီုညး႓ါ။ ေဆင္ကုဪဒုင္လ်ဳိင္မၢး မြဲဘ၀ပိုယ္ ပိုယ္ရ ဒးဒုင္လ်ဳိင္ကုဪပိုယ္။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ယ၀္သဗီုဂွ္ေတွ္ ခိုဟ္ေကြံရ၊ ဆဂး…မြဲလပၚေတံ ေဒါသေလ၀္ႏြံ၊ အတၱေလ၀္ႏြံမံင္တုဲ ခိုဟ္ကုဪပေရံ႓ါသာ္ ဟြံဓ၀္ယာေသင္ဟာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ေဒါသဂွ္ ပိုယ္ႀကဳိင္လ၀္ပႛဲပိုယ္ေဏာင္၊ ညးတႝဟ္စုတ္နင္မွ ပိုယ္ဂြံဟြံေသင္၊ ဟိုတ္ဂွ္ရ ေဒါသပႛဲပိုယ္ဂွ္ ညံင္ေဍံသဂြံလၢဴ ပိုယ္ေ၀တ္ေဗၱာန္မာန္ေတွ္ တုဲမံင္ရ။ ေဆင္ကုဪခိုဟ္ပေရံဂွ္ေတွ္ မံင္မံင္ပႛဲလိုက္ဏံေတွ္ ဒးဆုဪေဟင္ရ။ ေကတ္မြဲဓ၀္ဟြံဂြံ၊ တံင္မြဲေတွ္ ေဍံကႜဳင္သီု႓ါ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ဟီုဗီုဂွ္ေတွ္ လိုက္ဏံဂွ္ မုေရာ။ ညးဂွ္ ဗဒွ္လ၀္လိုက္ဏံေရာ။

မတ္ဒိပ္ ။ လိုက္ဏံမြဲဓ၀္ဟြံက အလုံစကၠ၀ါမြဲ ေဍံကၱဳဪဒွ္ကႜဳင္အတိုင္သဘၜေဍံရ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ေဍံဒွ္ကႜဳင္ေကတ္ေတွ္ ညံင္သဂြံဒွ္ကႜဳင္ေကတ္ဂွ္ ညးဂွ္ ဗဒွ္လ၀္ေရာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ဓာတ္(Energy or Element)ေဍံကုဪေဍံ ေဍံဒွ္ကႜဳင္ေရာင္ဂးစဂြံရ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ဓာတ္ဂွ္ ဓာတ္က်ာ္ထာ၀ရ (God) ဟီုဂြံဟာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ဓာတ္ဂွ္ သဒးဒွ္ဓာတ္က်ာ္ထာ၀ရေဏာင္ ဒကာဗ်ဥ္ဟီုေလ၀္ ပိုယ္ဟြံစုဪဒႝာ၊ ဆဂး လၱဴဓာတ္ဂွ္ တဆိပ္လုဪတက္တက္စုတ္ ဓာတ္ဂွ္ ေဍံဟြံျပံင္လွာဲအာႏူသဘၜေဍံညိ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ အေရ၀္ဏံ ထပ္ေသာင္ကုဪညိပႜန္ဂြံဟာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ယြံ…ဂြံ၊ က်ာ္ထာ၀ရ ဗဒွ္လ၀္လိုက္ဏံဂွ္ ဒွ္ေလ၀္ဒွ္မာန္မံင္ကီုရ၊ ဆဂး…ညးမြဲေလ၀္ ထ႟းသက္သှဟြံမာန္။ ပိုယ္ဟီုေဍံဒွ္ကႜဳင္ေကတ္ေကတ္ဂွ္ေလ၀္ ညးမြဲထ႟းသက္သှဟြံမာန္ကီုတုပ္။ ဟိုတ္ဂွ္ရ..အၥာပိုယ္မွာေဂါတမ ညးဟြံတြံပ႐ူလိုက္မြဲေလွ္။ ညးတြံပ႐ူဒဒိုက္မႝိဟ္၊ ညးကုဪနဲဗီုသဂြံတိတ္ဗႜးႏူဒဒိုက္မႝိဟ္ဂမႜဳိင္ရ။ ညးကႜဳင္ဒွ္က်ာ္ဂွ္ ညးကႜဳင္သၸသုေတသနလိုက္ဟြံေသင္၊ ညးကႜဳင္ဟံင္ျပာ္သတ္တံေဏာင္ဟြံေသင္ဟာ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ဆဂး…အၥာသိပၸံတံဆဪုမံင္ပ႐ူလိုက္တၞာဂလိုင္။ အတိုင္ညးတံဆုဪလ၀္ဂွ္ ေဍံဒွ္မံင္ဂုဏ္ဖုဪမႝိဟ္တုဲ ဒွ္ဟံင္ျပာ္မံင္ဒဒိုက္မႝိဟ္ကီုတုပ္ေသင္ဟာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ဇၞာပ္ဇၞာပ္ဓရ္သခၤါရ ဂုဏ္ဖုဪကုဪဒုဟ္ဂွ္ ေဍံလုပ္လၞိဟ္သီု႓ါ ဟီုလ၀္တုဲကီုရ။ ဓရ္သခၤါရဂွ္ ေဍံလီု၊ ပိုယ္ဂွ္ ပေလ၀္တုဲမံင္အာ။ လၞဳဟ္ ဒကာဗ်ဥ္ကႜဳင္ဘာဏံ ဍဳိက္ကႜဳင္ကြှေသင္ဟာ။ ကြှဒကာဗ်ဥ္ဂွ္ ႏူစရာန္ေတံ ေဍံတၞိတ်ာမံင္ေသင္ဟာ၊ လၞဳဟ္…စကာလ၀္ေဍံလံ ဟြံဒးဗႜံဟြံဒးနာပ္ဟာ၊ ပေလ၀္ခႛင္လီုခႛင္ ပေယ်၀္ခႛင္ ပေရံေစွ္ခႛင္ေသင္ဟာ။ ပေလ၀္လ၀္ပေယ်၀္လ၀္တုဲ ရံင္မၝးဏံ ညံင္ကုဪခိုဟ္ညံင္ကုဪတၞိတိုန္ကီုေလ၀္ အပႛဲေတံဂွ္ ဓာတ္ေဍံဟြံတၞိတိုန္ရဏး။ အၥာသိပၸံတံေလ၀္ ဗီုဂွ္ကီုရ။ လၞဳဟ္ အၥာသိပၸံတံပေလ၀္မံင္လိုက္ ေျဇာတ္ပၱိတ္မံင္ခၞဳဟ္ဓာတ္ ေဍန္လ၀္ပၞတ္ဓာတ္တၞး။ ညာတ္ပၞတ္တၞး အဲေလ၀္စိုပ္ကႜဳင္အေမရိကာန္ဏံကီု။ ဆဂး ခၞဳဟ္ဓာတ္ယ၀္သေအာန္ လိုက္ဏံဂမၱၜကႜဳင္၊ လိုက္ဏံယ၀္သဂမၱၜကႜဳင္ ဍာ္ကေလာံတံဂွ္လင္ေဇြာ၀္၊ ဍာ္ကေလာံတံဂွ္ ယ၀္သလင္ေဇြာ၀္အာဖအိုတ္ လိုက္ဏံဗႜဳိက္အာမာန္မံင္ေဏာင္။ ပိုယ္ေကာ္စ လိုက္လီုဂုဏ္ဍာ္။ တီမံင္ဖိုဟ္လီုေဏာင္ ေဒံါေထာံဟာ။ ညးမြဲဟြံေဒံါ။ ေလာဘစကာလ၀္ပိုယ္။ ေဒါသစကာလ၀္ပုိယ္။ ဆုဪလ၀္နဲကဲသိပၸံတံဂွ္ စကာေထာံသြက္ေလာဘသြက္ေဒါသအိုတ္။ ညးဂွ္ ဗေဒံါညးတံမာန္ေရာ။ ညးမြဲဗေဒံါဟြံမာန္။ ပေတွ္ေစွ္စိုတ္။ ယ၀္သပေတွ္ဂလာန္ဏံေတွ္ ဂလာန္လိုက္လီုဂွ္ေလ၀္ သဒးပေတွ္ကီုေဏာင္။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ဓရ္ဗုဒၶဘာသာဂွ္ အဲဍိက္ဒးမံင္စိုတ္ကီုရ။ ဆဂး ဟီုမံင္ပ႐ူလီုကႜးကႜးဂွ္ေလ၀္ ေဍံဟြံေစွ္ဗီု။ ဥပမာ…လၞဳဟ္ စပ္ကုဪလိုက္လီု။ ဗီုလုဪထိင္ထိင္ ေဍံလီုတြဳဪဂွ္ ဟြံဒွ္။ ယ၀္သဗီုဂွ္ရေတွ္ ဗီုလုဪသဂြံစၞှ(Hope)စေရာ။ သြက္သဂြံစၞှစဟြံမြဲမၢး ဂ်ဳိင္မံင္လၞဳဟ္ဂွ္ မုအဓိပၸဲါႏြံေရာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ဂလိုင္စၞှလ၀္ဂွ္ ဂလိုင္လုဪဍဳိက္ေပင္ကီုေရာ။ ဇဲ၀ှရိယဂွ္ ဒးသၸပဓာန္ကီုေလ၀္ စၞှလ၀္ဂႜဳိင္တုဲ အတိုင္စၞှလ၀္ဂွ္ ဟြံဒွ္ကႜဳင္ေတွ္ စိုတ္ဓာတ္ေစွ္။ ဍာံဍာံေတွ္ မုေဍံဒွ္မံင္ဂွ္ အေခါင္မႝိဟ္တံတီႏြံမံင္။ ကုဪေဍံတီဂွ္ ကုဪေဍံစိုတ္ဓာတ္ေစွ္ဟြံေသင္။ ကုဪသတိကုဪေဍံတုဲ သကုဪေဍံပေလ၀္လိုက္ေဏာင္။ ဒႝာဲလုဪလီုမံင္၊ ဗီုလုဪလီုမံင္ဂွ္ တီတုဲမွ ပေလ၀္ဂြံ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ ဂလာန္ဏံ ဒးမံင္။ လညာတ္သမၱီဗုဒၶဘာသာဂွ္ သႜဳင္ၿပဲမံင္ရ။ သဂြံဒွ္ေကာန္ဗုဒၶဘာသာခိုဟ္မြဲဂွ္ ဗီုလုဪဒးသၸေရာ။ ဒးမံင္ဗီုတႜဂုဏ္ဟာ။

မတ္ဒိပ္ ။ ေလာန္ကႜဳင္႓ါဂိတုေတွ္ သၞတ္အေမရိကာန္ဗုညး႓ါ စိုပ္ကႜဳင္ဘာဏံ။ သၞတ္႓ါဂွ္ဟီု ညးတံေထဲကုဪက်ာ္ေဇႝာ္သင္ခေရတ္တုဲ မိက္သဂြံပေကာန္ဗုဒၶဘာသာ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ တုဲ ဗုီလုဪတႜဂုဏ္ဟီုကုဪေဍံတံေရာ။

မတ္ဒိပ္ ။ မိက္သမိက္သဂြံဒွ္ေကာန္ဗုဒၶဘာသာခိုဟ္မြဲမၢး သၸသင္ခေရတ္ခိုဟ္မြဲကႜာ။

မိဟံင္ျပာ္ ။ အေရ၀္တႜဂုဏ္ဒး။

မတ္ဒိပ္ ။ အဲမိက္သဂြံဟီုဂွ္ မိက္သဂြံပဗုဒၶဘာသာခိုဟ္မြဲဂွ္ ဟြံဒးေထဲကုဪသင္ခေရတ္တံညိ။ ဟီုညးတႝဟ္ပေရံမွ ဗုဒၶဘာသာခိုဟ္တိုန္ဟြံေသင္။ ဒကာဗ်ဥ္ေလ၀္ ဗီုဂွ္ရ။ ပေတွ္က်ာ္ထာ၀ရေတွ္ လၸပေတွ္ပါႆတာခ်ာတ္ခ်္။ မိက္သဂြံညာတ္က်ာ္ထာ၀ရေတွ္ ရံင္ထ႟က္ေထာံပါႆတာ။ တုပ္တုပ္ရ…မိက္သဂြံညာတ္က်ာ္ႀတဲေတွ္ ရံင္ထ႟က္ေထာံအဲ။ ရံင္ဒုဪကုဪစိုပ္က်ာ္။ မုဒွ္ေရာဟီုေတွ္ အဲဂွ္ သၸမံင္စႝးကုဪက်ာ္ႀတဲဟြံေသင္။ ပႛဲဗုဒၶဘာသာပိုယ္ ညးမြဲေလ၀္ သၸစႝးကုဪညးသၠံဟြံဂြံ။ ဇကုဇကုဂွ္ ဇကုရ ဒးသၸစႝး၊ ဇကုဇကုဂွ္ ဇကုရ ဒးေကတ္တာလ်ဳိင္ေသင္ဟာ။ မိက္သဂြံဒွ္ေကာန္ညးခိုဟ္မြဲမၢး ကြာ္စမ္ရံင္ဂႜံင္ညး။ ဒးရးမွ ဆက္ကြာ္။ ဟြံဒးရးေတွ္ ကေလင္စၜေထာံ။ က်ာ္ႀတဲပိုယ္ ညးဟြံဗ်ိ။

တက္က်ာသၞာန္သွ္တုဲ မတ္ဒိပ္ပလံင္ပၱိတ္ဏာေၟာံခန္ရာမည ဌာနေတက္မံင္ဇာတ္ေတံရ။ အဲေသာင္လၜထ႟းကုဪပ႐ူဗုဒၶ၀င္ေကုာံအခိုက္ေလွ္မန္ညိညတုဲ ညးသၞာန္ပ႐ူဘာမန္ကုဪဘာဗၞာရ။ ေဆင္ကုဪကာသာသႝာမၢး ပံင္ဖက္ညးသၠံတုဲ ေဆင္ကုဪကာဍဳင္ကြာန္မၢး ဒဒွ္ရပၚျခာမံင္ဂွ္ ထပ္ေသာင္ကလးကုဪရ။ အေဃာဂွ္ ေကာန္႞ာ္၀ုတ္႓ါ ရပ္ဂြံကၞဟ္ ကြဟ္တိုန္ဘာတုဲ ညးမြဲဟြံဒးစကာ တီတာလ်ဳိင္ဗီုဏံဂွ္ စိုတ္ဓာတ္ဂကူမန္တံ သႜဳင္ၿပဲတၜဗြဲမေလာန္ေရာင္ ညးထိုင္သးရ။ ၂၀၀၈ ေတံမၢး ညးတံ ဆိင္လ၀္ သြက္သဂြံထပ္ရင္တႜဳင္နင္ဍဳင္၀ွတ္၀ုင္ဏံေကာန္ညးဒဒိုက္ဍဳင္မန္ဗၞာ (၈၀၀)ပႜန္ေရာင္ ညးလၜထ႟းစရ။

Monday, December 3, 2007

New Mon State Party

New Mon State Party

ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ လကိုတ္တၝဳဪ


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ ဒှေျဇမ္ပါ ၀၃၊ ၂၀၀၇

ႏူကေဏံေတံဗၱံ(၉)နာဍှ ဟိုတ္ႏူတကိုတ္တၝဳဪကၱဳဪဒွ္ပႛဲဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရတုဲ ဗႜာဲသၞိင္တံေလ၀္ေကာံကႜဳင္၊ ဒကာမန္တံေလ၀္ေကာံကႜဳင္ မႝိဟ္ေကာံကႜဳင္ေဟာကႜံင္ ဒွ္အာ႐ုသံင္တၞာဂလိုင္ေရာင္ မတ္ဒိပ္ဂြံပ႐ိုင္ရ။ အတိုင္ဟိုတ္ဥပၸတ္မၢး အေဃာဒကာဗ်ဥ္မိေညာအ္ေကုာံတႜဂုဏ္ကံပံက္က်ာမံင္တ၀္လဟီုဂွ္ က်ာ္ေဇႝာ္စႏၵိမာကုဪမာံကံႏွာတ္ခႛံက္ၾတင္၊ ခယ်ဂးဂလာလမ္စံက္ကႜဳင္ပႜန္တုဲ ေကာန္ဒကာဗ်ဥ္ဂွ္ ဆက္တ၀္လဟီုကုဪဗႜာဲသၞိင္တံ၊ တ၀္လဟီုဂွ္ စိုပ္ကႜဳင္နာဲမတ္ဒိပ္တုဲ နာဲမတ္ဒိပ္ေလ၀္ ေစႜာံဏာစိုပ္မြဲမန္၀ွတ္၀ုင္ေရာင္ကေလာတံ။ ဘာမန္၀ြံ ဒမႜလုပ္ဂြံ႓ါ၀ါတုဲ က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ ဒွ္ဓ၀ိင္ေလာန္၊ အာရာန္လ၀္လြဟ္ေဂႜံေဂႜံမြဲထကိုဟ္၊ ပႛဲဂိတုန၀္ေ၀မ္ပါအိုတ္ဂွ္ အာစမ္လ၀္လြဟ္ဂွ္ ပႛဲဘာဗၞာေဇတ၀န္၊ ဒၞါႏူဂွ္တုဲ ဗႜာဲသၞိင္တံ ေကႜင္ဒက္လ၀္က်ာ္ေဇႝာ္စႏိၵမာပႛဲစာတ္မြဲဗတံ၊ လၞဳဟ္ ကလိုက္ကၞဳဪတိုန္ပႜန္တုဲ လက္သဏ္ခိုဟ္မြဲဟြံေသင္ ညးဂမႜဳိင္ ေတာ္လ၀္ရ။

႓ိုန္ရက်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာဟြံေျမာ္ပတိတ္ကီုေလ၀္ မႝိဟ္မကုဪလ၀္ကသပ္ရာန္လြဟ္ဂွ္ သဒးဒွ္လက်ာ္ဗၞာတံကီု၊ ေဍံကုဪအာစမ္လြဟ္ပႛဲဘာေဍံတုဲ စမ္တုဲခါဏံ ဗႜာဲသၞိင္တံ ရပ္ဏာဓ၀ဲါဂွ္ဂွ္ကီု၊ ဘာဗၞာ ႏြံ႓ါမတုဲ ေဍံကုဪစမ္လြဟ္ဗၵာဲဘာေဍံတူအာမြဲမဂွ္ကုီ၊ တုဲေဍံတံ တရးမံင္ပ႐ိုင္က်ာ္ေဇႝာ္အၥာဂတိုက္စမံင္ဂွ္ကီု္ ေတၞင္တၞဟ္မံင္တုဲ ညံင္မန္တံသဂြံထုဲ ဗၞာတံလုပ္ပထုဲမံင္ဟာဂွ္ သဒးစၞှစၞတ္အာေထက္ေရာင္မန္လၝဳဪတံပႜဳပ္ဂလာန္ရ။

မန္လၝဳဪတံဂွ္ ႓ိုန္ရညာတ္ဒုဟ္ဗၞာတံကီုေလ၀္ ညံင္က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ ဟြံဂြံဆက္ေဆာံကုဪဗၞာတံကီု၊ ဘာဗၞာကႜတ္ေဒပ္လ၀္လြဟ္ဂွ္ ဟြံဓမံက္မြဲသာ္ ဓမံက္မံင္ဒုဟ္ဒဏ္ဇကုကုဪဇကုသက္သက္ကီု၊ ပႛဲကာလအႏၱရာဲဒဒိုက္သႝာမြဲမြဲကၱဳဪဒွ္ကႜဳင္ ဟြံဘိုင္႐ီုဗင္မင္မြဲညးသၠံမြဲဓ၀္ဟြံက သီုေဆ၀္ဒ၀္ဒႝာတာညးမ႐ီုဗင္ကီုဂွ္ ဒးဗ်ိမန္ကုဪမန္ေဟင္ေရာင္ ထံက္ထ႟းမံင္ရ။

"အဲဍိက္စိုပ္မံင္အဏံ တၞာလံရ၊ အဲဍိက္ဟြံႏွၜကုဪမန္ မံင္ေထာံေသာင္ေသာင္ဂွ္ ဂုဏ္ႏူမန္တံဏံ ပၚမံင္ကဆံင္ ရံင္မံင္ပူဂုဪရေဏာင္" သာ္၀ြံ အၥာသ၀္အံင္နႏၵ (ဇာတိကြာန္ခယ်း) ပံက္ႀသိဳဟ္ကုဪမတ္ဒိပ္ရ။ အၥာသ၀္၀ြံ ႓ိုန္ညးဟြံသႝၜရၜအၾကာဂေကာံမန္ေကြံေကြံကုီေလ၀္ ပႛဲကာေယန္သႝာင္မၢး ညးဗလးနင္ေကာန္ညးသကုဪေလွ္ကြာဲလၞဳိန္ေရာင္ မန္မြဲတႜလၜကုဪမတ္ဒိပ္ရ။...

ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ (၀ွတ္၀ုင္) ပေလ၀္ပေလတ္သြက္ေကာံဓ႐ီုေဇႝာ္


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ ဒှေျဇမ္ပါ ၀၂၊ ၂၀၀၇

သြက္သဂြံသၝှဂႜိပ္ေလၞင္ကေမႜာန္ဌာနဂမႜဳိင္ကီု၊ ဂေကာံညးၿဗၜေကုာံဂေကာံသၞတ္တံ သြက္သဂြံပတိုန္ထ႟းႏြံကီု၊ သြက္သဂြံသၝှဂႜိပ္ေသႝာ၀္ MRC ကီု၊ သြက္သဂြံခ်ဴဓဇက္အစှဇန္ေပဲါေကာံဓ႐ီုေဇႝာ္ကီု မပၱံသာ္၀ြံ ရန္တၞံတုဲ ပႛဲတၝဲ၀ြံေဟင္ ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ (၀ွတ္၀ုင္) ေကႜာန္သၸလ၀္ေပဲါေကာံဓ႐ီုမြဲေရာင္ မတ္ဒိပ္ဂြံပ႐ိုင္ရ။
...

Sunday, December 2, 2007

ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္ေကာံဓ႐ီု


.မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ ဒှေျဇမ္ပါ ၁၊ ၂၀၀၇
ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္၀ြံ ဒွ္ဂေကာံမံႝဳကုဪဍာ္သေက၀္မေပင္မြဲတုဲ ပႛဲကာပညာကုီ၊ ပႛဲကာေယန္သႝာင္ကီု ရင္တႜဳင္စိုပ္တရၜ ဗြဲမေလာန္ရ။ ဂေကာံညးၿဗၜမန္ကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္၀ြံ ဒွ္ကႝာင္ေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္တုဲ ဒံက္တာမိစရာဲမန္ဂွ္ ေကတ္လ၀္တာလ်ဳိင္ဥကၠ႒ရ။

သြက္သဂြံသှကႜှကာနာနာသာ္တုဲ ပႛဲတၝဲ၀ြံေဟင္ ဂေကာံညးၿဗၜမန္တံ ဂၨံတက္၀ိုင္ ပႛဲေၟာံခန္႐ုင္ညးၿဗၜရ။ ပႛဲေကာံဓ႐ီုဂွ္ နာဲမတ္ဒိပ္ေလ၀္ ကာေယန္သႝာင္တၝဲဂကူမန္ကီု၊ ကာကေမႜာန္မေဆင္စပ္ကုဪေလၞင္ကေမႜာန္ဂေကာံကႝာင္မႝဳံသၞ၀္တဲေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ကီု၊ ကာကြတ္ေဗၱာန္သၸေကာန္ဍဳင္အေမရိကာန္ကီု၊ ကာသာသႝာမစပ္ကုဪအဘိဓရ္က်ာ္ကီု ပၱဳိန္ထ႟းဏာကီုရ။ တင္ဂႝင္နာဲမတ္ဒိပ္မပၱဳိန္ထ႟းလ၀္ဂွ္ ဂေကာံညးၿဗၜတံ တုပ္စိုတ္ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ေရာင္ဂြံပ႐ိုင္ရ။

Thursday, November 29, 2007

လိက္ဘိက္လၞိင္စိုတ္ဓာတ္ အာတ္အ႐ီုဗင္တၝဲဂကူမန္ ၆၁၀ါ


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ န၀္ေ၀မ္ပါ ၂၉၊ ၂၀၀၇

တၝဲဂကူမန္ဍဳင္အေမရိကာန္ဂွ္ လုပ္လၞိဟ္ပႛဲတၝဲဂကူမျပာကတ္မြဲ ပႛဲဍဳင္၀ွတ္၀ုင္ရ။ တၝဲဂကူမန္(၆၀)၀ါသႝာံတုဲကႜဳင္ေတံ၀ြံ အလုဪဇကုအမာတ္စႝး မဂ္ေသာတာ (Mark Souder) တိုန္စိုပ္လ၀္ရ။ ဟိုတ္ႏူအမာတ္စႝးတိုန္စိုပ္လ၀္တုဲ တၝဲဂကူမန္ဂွ္ေလ၀္ ညးတီဂႜဳိင္တိုန္ရ။ ပႛဲသႝာံ၀ြံ ဒက္လ၀္ကမၼတှတၞိတုဲ ကေမႜာန္လၝဳဪ မိက္ဂြံလၨဳဲလၨမံင္ညိရ။ ဗြဲေတၞင္ ဌာနေယန္သႝာင္ဂွ္ ဂေကာံမႝိဟ္ၿဗၜရပ္လ၀္တုဲ ပႛဲတၝဲ႐ုဲစွ္ကမၼတှတၝဲဂကူမန္သႝာံ၀ြံ ကႛဳိပ္သၠဳိပ္ဂေကာံညးၿဗၜမြဲတႜဟြံပါဂွ္ ဂြံဆုဪေကတ္ရ။ ဗီုဂွ္ကီုရ ႏူဂေကာံသၞတ္ဒုင္႐ုဲစွ္လ၀္ဟြံမြဲမြဲတုဲ တင္၀ါတ္ဂါတ္ႏြံမာန္ဂွ္ေလ၀္ ညာတ္ေကတ္မာန္ရ။ ပႛဲကၞိန္ဍဳင္အေမရိကာန္၀ြံ သြက္သဂြံပေလ၀္ပေလတ္သြက္တၝဲဂကူမန္ဂွ္ တၝဲသၝိသ၀္ကုဪတၝဲအဒိုတ္ေဟင္ ဂြံအခိင္တုဲ ေပႝာ၀္႓ါတၝဲဂွ္ တၝဲသၝိသ၀္ေဟင္ မိမမန္တံ စိုတ္ထတ္ဂႜဳိင္ရ။ သၞတ္၀ုတ္ဗႜာဲအာယုက္ဟြံေပင္(၁၈)သႝာံဂွ္ ညးမြဲဓ၀္ ဒႝာဲလုဪေလ၀္ အေခါင္အာကႜဳင္ဟြံမြဲတုဲ ေကာန္ကႜဳင္မၢး မိမေလ၀္ မံင္ဟြံဂြံ ဒးဗက္ကႜဳင္၊ အခိုက္တၝဲယးဂွ္ေလ၀္ သဒးအာကေမႜာန္ပႜန္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ဒးလြှ႓ံင္လ၀္စိုတ္ဓာတ္ေကြံေကြံမွ အၾကာဓကုဲအၾကာဓေညာ္ သဂြံဂႜာံစိုပ္ကႜဳင္ဘာရ။

တႝဟ္နသဂြံပတိုန္စိုတ္ဓာတ္ညိဂးတုဲ ကမၼတှတၝဲဂကူမန္ပတိတ္လ၀္လိက္ဘိက္လၞိင္စိုတ္ဓာတ္ အာတ္လ၀္အ႐ီုဗင္သြက္တၝဲဂကူမန္ဂွ္ သၞ၀္၀ြံ သၝှဗွ္တၜအိုတ္ညိအၜ ...

စိုပ္ကႜဳင္မြဲ၀ါပႜန္ရ ကေလာမန္တံ...တၝဲဂကူမန္။ ပႛဲဘ၀ပိုယ္ တၝဲကၱဳဪဒွ္မႝိဟ္ဂွ္ ညံင္ရၜမႝဳံတၜုကဪုအဓိပၸါယ္ကီု တၝဲဂကူမန္ဂွ္ ဒွ္တၝဲပတန္ဍဳင္ပိုယ္တုဲ ႏြံတၜကုဪအဓိပၸါယ္ ဗြဲမဂႜဳိင္ရ။ ဇၞာပ္မႝိဟ္ တၝဲ၀ိဇာတမဂၤလဂွ္ ဒွ္တၝဲကိစၥမေဇႝာ္တုဲ ဇၞာပ္ဂကူမန္ မာ္မြဲေစြက္ဂွ္ ဒွ္တၝဲမျပဲတၝဲဍဳင္မန္သႜးဂႜးဂ၀္ရ။ ဍဳင္ဟံသာ၀တှ သႜးဂႜံဂ၀္တုဲ လၞဳဟ္ပြဳိင္ ၁၄၃၅သႝာံ မံက္မြဲတဲဗႜဳိက္မြဲတဲ သႜဳင္မြဲစုတ္သ၀္မြဲစုတ္ ေဇြာ၀္ဟှမံင္ ပႛဲေဇၞာ၀္၀င္ဂႜးတိရ။ ဍဳင္ဟံသာ၀တှလီုတုဲ ပြဳိင္ ၂၀၀သႝာံျပင္ မန္ပိုယ္၀ိုတ္တႜိင္မံင္မသ ပမံင္မႝိဟ္ဒယွ္အၾကာဂကူညးတႝဟ္ ဗၞာတံကုဪလ၀္တဆိပ္ေသဌှတုဲ နာဲေခ်တ္လွာင္မြဲ ဒုဪကုဪ၀ါတ္အာဒွ္ဂြံ ယိုတ္ေထာံ ထံက္ပင္ကႜဳင္အံင္ဆာန္တံမြဲကႛဳိပ္...အိုယ္...ကာလေဍံတံဗႜး႓း ယၞဳဇကုေလ၀္ေကႜံ ဘ၀ဇကုေလ၀္လီု ညးမြဲဟြံ႐ီုဗင္ ဟြံမင္မြဲဂကူဇကုရ။ ပဲါႏူေဍံသဂြံမင္မြဲဇကုဂွ္ မန္ကုဪဗၞာတုပ္တုပ္ရ၊ ဂကူမန္ကႜက္မံင္အိုတ္ယ်၊ မႝိဟ္ခ်ဳိတ္ခ်ဳိတ္ ေကႅင္ပႜဳပ္လမ်ဳီဟြံဂ်ဳိင္ သာ္၀ြံ ဥဴႏုကုဪေဗာ္ဖဆပလတံ ပေ၀င္စ႐ုဪ ကၱဳဪေ၀င္ဂ႐ိုင္ ဟြံဂိုင္သမၱီလ၀္မန္ နဒဒွ္ဂကူမြဲရ။

ကာလဂွ္ အၥာဖ၀္ခ်၀္ပိုယ္ ႓ိုန္ရျဗဳအေရ၀္မန္ဟြံဂြံကီုေလ၀္ မိႝဟ္ခ်ဳိတ္ခ်ဳိတ္ဂွ္ အဲပႜဳပ္လမ်ဳီေရာင္ဂးတဲု စန္ဒက္ကႜဳင္ဂကူမန္ ေကႜာန္ကႜဳင္တၝဲဂကူမန္...အိုယ္...လၞဳဟ္ မန္ကုဪဗၞာဟြံတုပ္ဂွ္ေလ၀္ ညးဂႜးတိတံတီအိုတ္ယ်၊ ဂကူမန္ဟြံကႜက္ ေသွ္႓က္မံင္ဏီဖိုဟ္ဂွ္ေလ၀္ ဂြံဆုဪေကတ္နမတ္အိုတ္ယ်၊ မႝိဟ္ခ်ဳိတ္ခ်ဳိတ္ဂွ္ေလ၀္ ေကႅင္ဂ်ဳိင္တိုန္အိုတ္ပႜန္ယ်သြံ..။ တၝဲဂကူမန္၀ြံ ညံင္ရၜမဒွ္တၝဲဍဳင္မန္သႜးဂႜံဂ၀္ကုီ သီုကဪုမဒွ္မံင္ဂဥဳဲအၿမိဳတ္ မႝိဟ္ခ်ဳိတ္ခ်ဳိတ္သၠဳဪကၱဳဪဂ်ဳိင္တိုန္မာန္မံင္ဏီသြံ...။ အၜ...အသ၀္ဂုဏ္တၝဲဂကူမန္ သႜဲလးေလာန္သန္သြံ...။

တၝဲဂကူမန္မႝဳံကုဪအသ၀္ဂုဏ္မသႜဲလး၀ြံ သႝာံ၀ြံမၢး ဂါမ္လုပ္အာမရႏုက္ကုဪ ၆၁၀ါရ။ တၝဲဂကူမန္၀ြံ ဇၞာပ္မန္ မမိက္ကုဪႏြံကုဪစရာဲက်ာ္ႀသှတုဲ စရာဲက်ာ္ႀသှဂကူမန္ဇကုဂွ္ေလ၀္ မမိက္ကုဪညးဆုဪ မမိက္ကုဪညးဗဪုရ။ ပႛဲကာထ႟းပ်းစရာဲက်ာ္ႀသှဂကူဂွ္ အခိုက္ကႝာေယန္သႝာင္မြဲ ဒွ္အဓိကတုဲ သြက္သဂြံေလွ္ကြာဲပတိုန္စရာဲဂကူဂွ္ ပၞိက္ေဇႝာ္တၜဗြဲမေလာန္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ...ညံင္သဂြံဍိဳက္ေပင္ကုဪစရာဲက်ာ္ႀသှမာန္ဂွ္ မာံ/နာဲ/မိ..........................ၾသ၀္ဗိုင္ေကတ္ကုဪတာလ်ဳိင္ေလွ္ကြာဲ...............................မြဲ၀ါညိဂွ္ ဂေကာံကမၼတှတံ အာတ္ဏာအ႐ီုဗင္စိုတ္ဓာတ္ရအၜ...။

က်ာ္ၾတဲက၀္ဏံကႜာအိုတ္ဂွ္ ယၞဳညး ကကၠဳသန္ ဂကူညးဂွ္ မန္၊ ပႛဲက်ာ္လၢဳင္ဂွ္ မန္ပိုယ္သႜဳိင္လ၀္ဓာတ္က်ာ္မေလာန္စၜအာနှဗာန္ပန္ဇကုတုဲယ်၊ က်ာ္ၾတဲအရိယ် ေသွ္႓က္မံင္မြဲဇကုဏီ၊ အခိင္ညးဒွ္က်ာ္ ယ၀္သဂကူမန္ဟြံမြဲ ညးလုဪမြဲ သဂြံသႜဳိင္ဓာတ္ညးအပႛဲက်ာ္လၢဳင္ညိပႜန္ေရာ...ကေလာတံ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ...ဂကူမန္ဒတန္က၀္ သဂြံတန္တၜအာဒုဪလအိတ္က၀္မာန္ဂွ္ သာသႝာေလ၀္ ပိုယ္ဒးလ်ဳင္ ဍဳင္ကြာန္ေလ၀္ ပိုယ္ဒးပတန္ ဂကူမန္ေလ၀္ ပိုယ္ဒးမင္မြဲ တၝဲဂကူေလ၀္ ပိုယ္ဒးေကႜာန္ေရာင္ဟြံေသင္ဟာ။

ကမၼတှတၝဲဂကူမန္ ၆၁၀ါ


Monday, November 26, 2007

Some Place-names in Monland (Lower Burma): More places around Rangoon

In the recent post, the name of Pazundaung was explained and on this post, I wish to present some names around Rangoon. Please continue to explore some names of Mon origin.

Also in the case of (တာေမြ) Tamwe, (ေဘာက္ေထာ္) Bhokthau, (ကမာ႐ြတ္) Kamarwat, (မဂၤလာဒုံ) Mangaladum and (အင္းစိန္) Ancin, we find that Mon names have become Burmanized. The Mon way of spelling these names are as follows: _

Tamwe (တာေမြ=Tamwe)
In Mon it is spelt (တာမြဲ) Tamwai which means " the place with one palmyar palm tree". Ta from Tala (Pali)= palmyra palm tree; mwai (Mon) = one. Therefore Tamwai is the Mon equivalent of a common Burmese place name, " Thantapan) (ထန္းတပင္).

Bauktaw (ေဘာက္ေထာ္=Bhokthau)
In Mon this name is spelt (႓ိုပ္ထ၀္) Buip Thaw and it means " the place of a golden swan ", (႓ိုပ္) ' buip is swan or Hamsa in Pali and ( ထ၀္) thaw, gold or golden in Mon.

Kamayut (ကမာ႐ြတ္ = Kamarwat)
Mon spelling ofr this is (ကမာရတ္) Kamarat meaning "precious lake"; (ကမာ) kama is a lake and (ရတ္) rat which is derived from Pali word (ရတန) ratana is a gem or precious thing. Therefore it is a place called after the " Precious Lake" which is the former name of the Inya Lake.

Insein (အင္းစိန္=Ancin)
Mon spelling for this name is (အင္စိင္) ancin. (အင္) an means " a natural pond" and (စိင္) cin an elephant. Therefore it means " a pond frequented by elephants".

Mingaladun (မဂၤလာဒုံ=Mangaladum)
With regard to this name, there are two possible interpretations. One is (မဂၤလဍဳင္) Mangala dun, a combination of Pali and Mon words, meaning " a town of blessedness". (မဂၤလ) Mangla=blessedness, blessing; (ဍဳင္) dun=town. The other is (မင္ျဂာဲဍဳင္) mangrai dun, a pure Mon name and means " a twon of red deer and barding deer". Besides these two names, it has a Pail classical name. In the Mon historical record called (သႅပတ္၀င္ဓာတ္ဗဂုဪ) "Slapat wan Dhat Baguiw", it is identified as Rammavati which means in Pali "a place of delight".


Sunday, November 25, 2007

ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ ဒမႜလမ္စံက္ပိတႜ လုပ္ဗတိုက္ပႜန္


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ န၀္ေ၀မ္ပါ ၂၅၊ ၂၀၀၇
ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ၀ြံ ႏူကေဏံေတံ လလးလ၀္ကထိုန္တုဲ တန္ဒွ္ၾသန္သဒးႏြံပႛဲတဲေရာင္ ေတာ္ေကတ္တုဲ တၝဲဏံ ပယာံႏူဂယး ဂလာလမ္စံက္ (၃)တႜ ကေလင္စိုပ္ကႜဳင္ပႜန္တုဲ ဗတိုက္ပႜံင္႓းဏာပႜန္ေရာင္ က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ ဂးရ။ အလန္၀ြံ ဟိုတ္ႏူသတိႏြံမံင္တုဲ မုမြဲေလ၀္ ေဍံေကတ္ဏာဟြံဂြံကီုေလ၀္ ဓရ္ဂ၀ိင္ညးဂမႜဳိင္ ေဇႝာ္တိုန္မံင္ရ။ ဘာေဇတ၀န္ ဒးဒုင္စံင္အာမြဲမကီု၊ ဘာဗုဒၶဘာသာမန္ ဒးဒုင္ပန္လ၀္မြဲ၀ါကီု၊ လၞဳဟ္အဆက္ဆက္ ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ ဒးဒုင္ဗတိုက္႓ါ၀ါကီု ဂဗုတ္ဓမၼတာမြဲ ဒွ္ဟြံဂြံ သာ္၀ြံ ညးလၝဳဪေထင္ေသႜဟ္တၜရ။ ညးလၝဳဪတံဂွ္ ဟိုတ္ႏူပေရင္ပိုန္ျဒပ္ဍဳင္အေမရိကာန္ေစွ္မံင္တုဲ ကေမႜာန္ဟြံမြဲ ၾသန္ဟြံမြဲတုဲ ဂလာတံဏံ ဒးဗတိုက္စမံင္ေရာင္ ဆိင္ခယ်ေကတ္ရ။ ပႛဲဍဳင္အေမရိကာန္၀ြံ ဂဗုတ္ဗြဲမဂႜဳိင္ ဂလာလမ္စံက္တံသၞး လုေလာန္စဒွ္ရ။...

သၝိနာဲတိႆ တိုန္သၝိတၞိ ဖာပ္သင္


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ုင္ န၀္ေ၀မ္ပါ ၂၅၊ ၂၀၀၇

ရန္တၞံကုဪတုိန္သၝိတၞိတုဲ နာဲတိႆ ကုဪဒါန္ဖာပ္သင္ရ။ ေပဲါဖာပ္သင္၀ြံ ႏူဘာဗုဒၶဘာသာမန္ ဍဳင္၀ွတ္၀ုင္ သင္(၈)ဇကု၊ ႏူဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ သင္(၂)ဇကု ပံင္သင္(၁၀)ဇကု ကၛစိုပ္ရ။ ပရိသာတ္မွာဇန္ဂမႜဳိင္ တိုန္စိုပ္ကုဪျဇဟတ္ ဗြဲမဂႜဳိင္တုဲ တႜဂုဏ္အၥာဓရ္ (ဣႏၵသာရ) ကုဪသှတြံဓရ္စရိုဟ္ဍာ္ရ။ သၝိနာဲတိႆ၀ြံ ဒွ္သၝိမထိင္ဒက္မင္မြဲေယန္သႝာင္မန္မြဲတုဲ ပကတ္ပေကင္လ၀္ ေကာန္ဇာတ္ဂမႜဳိင္ေလ၀္ ခိုဟ္မိုဟ္ဒးရးတၜဗြဲမေလာန္ရ။ ပႛဲကမၼတှမေကႜာန္ကၱဳဪဗဒွ္တၝဲဂကူမန္ (၆၀)၀ါဂွ္ ဒွ္ညးမေကတ္လ၀္တာလ်ဳိင္ဌာနထ႟းပ်းတုဲ ပႛဲေပဲါၿပိဳင္ဟီုဂလာန္စၞတ္တၝဲ (၂၃)တုဲကႜဳင္ေတံဂွ္ေလ၀္ ႏူသၝိနာဲတိႆ လုပ္ၿပိဳင္ဟီုဂလာန္ညးပန္တႜ ကလိဂြံအာလာပ္(၃)တႜဂွ္ ဂြံဆုဪေကတ္ရ။ ...

Lulumommon honored by the South Side High School


Here is her writing. Read and enjoy!

I’m an 11 grade student from SSHS and I have been here (US) for two years but I think I’m still struggling with the pronunciations for most of the English words even though the others say I learn fast. However, I know myself that I try hard so I told myself “self, why don’t you try to join the speech team from your school since you are sociable and love to speak?” I know speech team is for an American who really, really good at English speaking and I’m Asian and also only ESL student. My English teacher was so surprised when I told her I joined the speech team and (of course) I would go to speech competition.

Therefore, I went to speech meet and listened to the others because the only way that helps me learning so fast is watch and listen to the others. I felt so weird and a little afraid people would make joke of me when I’m the only one who is Asian and couldn’t speak English well in the room. I think again and again not to go speech meeting on every Tuesday after school because there is seemed to me like a story which was usually told by my grandparents when I was a little girl. The story was about the turtle that was the slowest animal went running competition with the rabbit. As you know rabbit ran very fast and there was no way for turtle to win the rabbit. However, he never gave up and he just ran and ran as he could. At the end turtle could beat the rabbit even though he was slow…

My heart was bounding so hard when I knew my first speech meet competition would be held next week at another high school. I didn’t get all my pieces yet so I was so worried whether I was going to make it or not. There was only 5 days left when I got to read my pieces and practice. Of course I have a lot of homework to do ever day but I tried to finish all my homework as quickest I can because my grades are so important to me, and also manage time for speech to practice.

On the day of my first speech meet (Nov 10, 2007), I woke up early and wore my professional outfit then headed to NSHS. There were a lot of students that came from many different schools so I wondered who I was going to compete with. One thing for sure was they were all better than me I thought. But I tried to straight my head up when I entered to the competition room. I was called the first one at my 1st round. There were 4 rounds we have to compete. I knew my hand that I was holding binder was floating but I couldn’t help to stop it. I was so nervous and I wished I could finish early but my story was too long (took me more than 10min).

I felt little comfortable for my next rounds. After 4 rounds, we had to wait about an hour and half for award time it was the boring part in speech meet) however, everybody was getting butterflies on their stomach when the award ceremony started. I didn’t expect much because I just thought it was enough gaining experience from speech meet so I just sat and listened as I wasn’t belonged to that. Then few minute later, I heard my name was called among the 8 poetry people. Therefore I just went to the stage by telling myself “self, you should be glad even if you just get the last one.” I surprised when they already called people eight to third place but not my yet. There were a thousand thoughts going on in my mind. “Are they just forget me or something after they called me onto the stage?” I thought. Then they paused for a few second before they announced the second place. I thought even when I can meet my secret beloved sweetheart; my heart will not bounce than as it did at that time.

Well I was almost cried when they announced the 1st place champion in poetry was from SSHS. I didn’t believe it at that moment till they came shaking my hand and gave me award slip. It was one of the happiest days for me. Being a speech member in school is challenged me a lot but finally I did it for ‘1st place” at my speech meet. Then at the following week at my second speech meet, I received 1st place in poetry again.

Saturday, November 24, 2007

သဘင္လလးကထိုန္ ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ


မတ္ဒိပ္။ ၀ွတ္၀ိန္ န၀္ေ၀မ္ပါ ၂၄၊ ၂၀၀၇

တၝဲ၀ြံ အတိုင္ၾကကၠဒိန္ဍဳင္အေမရိကာန္မၢး ဒွ္ဂိတုကထုိန္ေပင္တုဲ ဗြဲဒဒွ္အေခါင္လက္ကရၜအိုတ္ ေကႜာန္ဗဒ္ွဏာသဘင္လလးကထိုန္ ပႛဲဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ၊ ဍဳင္၀ွတ္၀ုင္ေရာင္ မတ္ဒိပ္ဂြံပရိုင္ရ။ ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ၀ြံ ဟိုတ္ႏူဒွ္မံင္ဂတွ္အေခါန္ကုဪအလုဪသှတြဳဪရးေအန္ဒှယာဏာ ေကုာံအလုဪသှေ၀ွတ္ဒေရ၀္တုဲကီု၊ ႏူဂိတုန၀္ေ၀မ္ပါ(၁၆) တၝဲသိုက္ေတံ ဟိုတ္ႏူကပ္ပလှ႓ါတႜ လုပ္ဘပဠတုဲ ပႜံင္႓းဏာကဠာၾသန္တုဲကီု ဒွ္မံင္တင္၀ါတ္ဂါတ္ ဗြဲမဂႜဳိင္ဂႜင္ကီုေလ၀္ တႝဟ္နသဂြံမင္မြဲအာအခိုက္ကႝာညိဂးတုဲ ဒးေကႜာန္အာလလးကထိုန္၀ြံေရာင္သာ္၀ြံ က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ ေျမာက္တိုန္ဂလာန္ရ။

သြက္သဂြံ႐ီုဗင္က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ ဂေကာံေဗာ္ေကႅင္ဒက္ပၱန္ဍဳင္မန္ (၀ွတ္၀ိန္) ေကင္ေကႜာန္လ၀္ေကာံဓ႐ီုမြဲ၀ါကီုေလ၀္ လက္ကရၜဏံ ပ႐ိုင္သၝိတ္ျဇအာတုဲ ကိစၥဘာသဂြံေျပျပံင္မာန္ ညးမြဲဓ၀္ ႐ုန္ဂစာန္မံင္ရ။ က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ၀ြံ ဒွ္ညးမဘိက္နိမန္လ၀္သင္မန္ဂမႜဳိင္ ညံင္သဂြံပတန္သာသနာ ပႛဲဍဳင္အေမရိကာန္ မပၱံကုဪ တႜဂုဏ္အၥာဓမၼဒိႏၷ(ဒူရာ)၊ က်ာ္ေဇႝာ္အၥာပုပၹ(ဘာမန္အႏုရာဓ)၊ တႜဂုဏ္အၥာဣႏၵသာရ (က်ာ္ရဲ)၊ တႜဂုဏ္အၥာ၀ိသုဒၶ (က်ာ္ေဇႝာ္ဘာျမာန္အံင္) တံတုဲ ေကင္႐ီုဗင္လ၀္ဂကူမန္ဂမႜဳိင္ေလ၀္ ႏြံတၜဗြဲမဂႜဳိင္ကုီေလ၀္ ညံင္ရၜဗုီဂလာန္ေပါရဏာံတံဂးစ တႝံဆုဟြံစသတ္ ၾကဳင္ဟြံသုင္ဍာ္ကီု က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာမြဲတႜ ႐ုန္ဂစာန္မံင္အလုဪလုဪဇကုဖိုဟ္ရ။

ေတၞင္၀ိေသသ ဒးသၸသတိမြဲဂွ္ ပႛဲဘသင္လလးကထိုန္ဘာမန္ဗုဒၶ၀ိဟာရ၀ြံ ဂကူမန္တံကႜဳင္ေအာန္ ဟြံစုတ္ၾသန္ေကြံေကြံတုဲ ဂကူဗၞာတံေဟင္ ကႜဳင္စိုပ္ကုဪျဇဟတ္ဂႜဳိင္ဂ္ွ ဂြံဆဪုေကတ္ရ။ ဒၞာႏူဂွ္ေဟင္ က်ာ္ေဇႝာ္အၥာစႏၵိမာ ကုဪဏာသှ တြံဏာဓရ္ စ႐ိုဟ္ဏာဍာ္ ဗတ္ဘာသာဗၞာ သီုဖအိုတ္ရ။ ဟိုတ္ႏူမန္ကုဪမန္ပၚျခာမံင္ညးသၠအ္တုဲ ဗၞာတံ ၾကက္ဂြံဏာဒႝာဲဇကုပႜန္ေရာင္ဂွ္ ညးလၝဳဪတံ ကၱဳဪဒွ္မံင္ဓ၀ိင္ရ။